ABD ile Çin arasındaki ekonomik gerilim yeniden tırmandı. Başkan Donald Trump, Çin’den ithal edilen tüm ürünlere uygulanan gümrük vergisini yüzde 125’e yükselttiğini açıkladı. Karar anında yürürlüğe girdi. Gerekçe olarak Çin’in uluslararası ticarette uzlaşmaz tavrı ve ABD’nin ticari çıkarlarına yönelik sistematik zararlar gösterildi. Trump, Çin’in “ABD’yi ve diğer ülkeleri kazıklamaya” devam ettiğini belirtti ve bunun artık sürdürülebilir olmadığını söyledi.
ABD-Çin ekonomi savaşı son hız devam ediyor
Çin, karara aynı sertlikte karşılık verdi. Maliye Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ABD menşeli ürünlere uygulanacak ek gümrük vergisinin 10 Nisan itibarıyla yüzde 84 olarak yürürlüğe gireceği bildirildi. Bu oran, daha önce Çin tarafından yüzde 34 olarak ilan edilmişti. Açıklamada, ABD’nin tek taraflı ticaret politikalarına doğrudan yanıt verildiği vurgulandı.
Gümrük vergisindeki bu artışın yanı sıra ABD, Çin dışındaki 75 ülkeye yönelik yeni vergi oranlarını geçici olarak durdurdu. ABD’ye karşı herhangi bir misillemede bulunmayan bu ülkeler için, 90 gün boyunca geçerli olmak üzere yüzde 10’luk düşük oranlı gümrük tarifesi uygulanacak. Trump, bu ülkelerle yürütülen müzakerelerin yapıcı geçtiğini ve bu ülkelerin ticarette ABD’ye karşı iyi niyet gösterdiğini açıkladı.
Trump’ın bu kararları piyasalarda sert tepki yarattı. ABD hisse senedi endekslerinde tarihi seviyelerde yükseliş görüldü. Nasdaq yüzde 10’un üzerinde artarak 2008 krizinden bu yana en iyi gününü yaşadı. Dow Jones 2.600 puan yükseldi, S&P 500 ise yüzde 7,5 oranında değer kazandı. Gümrük tarifelerine ara verilmesi, yatırımcıların küresel risk algısını kısa vadeli de olsa olumlu etkiledi.
Teknoloji devlerinin hisselerinde de sert artışlar kaydedildi. Apple yüzde 12, Tesla yüzde 14, Amazon yüzde 8, Meta yüzde 9, Alphabet yüzde 7, Microsoft ise yüzde 8 oranında yükseldi. Bu artışlar, Çin ile olan ticari gerilimin ABD dışındaki ülkelere yönelik olumlu etkileriyle birlikte değerlendirildi.
ABD’nin Çin’e karşı attığı bu adım, küresel ticaret düzeninde yeni bir dengesizliği beraberinde getiriyor. Vergi oranlarının bu denli yükselmesi, yalnızca iki ülkeyi değil, tedarik zincirine bağlı çok sayıda ülkeyi doğrudan etkileyecek. Çin’in nasıl bir ekonomik karşılık vereceği ve bu durumun küresel ekonomik dengeleri nasıl değiştireceği, önümüzdeki günlerde daha net şekilde ortaya çıkacak.