Avrupa, kavurucu sıcak hava dalgalarının kıtayı kasıp kavurmasıyla pek de iyi bir yaz geçirmiyor. Ancak tüm bunların içinde iyi haberler de var. Güneş, neredeyse sessizce Avrupa Birliği’nin en büyük enerji kaynağı haline geldi. Haziran ayında güneş enerjisi, nükleer ve fosil yakıtlar da dahil olmak üzere diğer tüm enerji kaynaklarını geride bıraktı ve bu eğilim giderek hızlanıyor.
Avrupa güneş enerjisi tarafında güçlenmeye devam ediyor
AB genelindeki güneş panelleri, bloğun toplam enerjisinin %22,1’ini üreterek diğer tüm kaynaklardan daha fazla elektrik üretti ve nükleer enerjiyi %21,8 ile geride bıraktı. Bu, yalnızca güneş ışığından 45.4 TWh temiz elektrik anlamına geliyor.
Bunun bir kısmı, alışılmadık derecede güneşli ve sıcak hava koşullarına bağlıydı. Ancak mesele sadece güneş değil: yıllardır hızlanan güneş paneli kurulumları. Bağımsız, veri tabanlı küresel bir enerji düşünce kuruluşu olan Ember’in raporuna göre, en az on üç AB ülkesi yeni güneş enerjisi rekorları kırdı. Çatılar, tarım arazileri, terk edilmiş alanlar ve devasa güneş enerjisi parkları, elektrik üreten alanlara dönüştü. 2020’den 2024’e kadar AB ülkeleri toplamda 200 GW’ın üzerinde güneş enerjisi kapasitesi ekledi.
Daha da cesaret verici olan, güneş enerjisinin liderliği ele geçirmesi değil. Bunu, Haziran ayında AB elektrik üretiminin sadece %6,1’ine düşen kömür pahasına yapması. Tarihsel olarak kömüre bağımlı olan Polonya ve Almanya’da üretim tüm zamanların en düşük seviyelerine geriledi. Bir zamanlar yoğun bir kömür kullanıcısı olan İspanya bile, artık tamamen kullanımdan kaldırmanın eşiğinde. Bu arada, rüzgar enerjisi de durgun bir kışın ardından toparlanarak Mayıs ve Haziran aylarında yeni rekorlar kırdı. Rüzgar ve güneş enerjisi birlikte, Haziran ayında AB elektriğinin yaklaşık %38’ini oluşturdu.
Yine de bir sorun var: Güneş ve rüzgar enerjisindeki patlamaya rağmen, zayıf hidroelektrik üretimi ve artan enerji talebi nedeniyle fosil yakıt kullanımı 2025’in başlarında yavaş yavaş arttı. Kuraklık, rezervuarlardaki su seviyelerini düşürerek, hidroelektrik enerjinin katkısını yılın ilk yarısında %15 oranında azalttı. Doğal gaz ise bu açığı kapattı. Aslında, kömür fiyatları düşse de doğal gazın azalacağına dair çok az işaret var.