Microsoft’un kurucu ortağı ve milyarder iş insanı Bill Gates, tarihi bir karara imza attı. Gates, 168 milyar dolarlık servetini önümüzdeki 20 yıl içinde tamamen dağıtacağını duyurdu. Ayrıca dünyanın en büyük yardım kuruluşlarından olan Bill & Melinda Gates Vakfı‘nı da 31 Aralık 2045 tarihinde kapatacağını açıkladı.
“Kimse ‘Zengin Öldü’ Demesin İstiyorum”
69 yaşındaki Gates, kararını kişisel blog yazısında paylaştı. Gates, “Öldüğümde hakkımda pek çok şey söylenecek. Ama kimsenin ‘Zengin öldü’ demesini istemiyorum,” ifadelerini kullandı. Gates, bağış kararını dünyada çözüm bekleyen acil sorunların varlığıyla açıkladı.
Bağış Miktarı İki Katına Çıkacak
2000 yılında kurulan Gates Vakfı, şimdiye kadar sağlık, eğitim ve yoksullukla mücadele gibi alanlarda 100 milyar dolardan fazla bağışta bulundu. Gates, kalan süreçte bu miktarı ikiye katlamayı hedefliyor. Bu amaçla vakfın yıllık bütçesi 6 milyar dolardan 9 milyar dolara çıkarılacak.
Gates, önümüzdeki yirmi yılda vakfın ek olarak yaklaşık 200 milyar dolar daha bağışlayabileceğini öngörüyor. Bağış miktarı, enflasyon ve piyasa koşullarına göre değişiklik gösterebilir.
Öncelikli Hedefler: Sağlık ve Eğitim
Gates, vakfın hedeflerini ayrıntılı şekilde sıraladı:
- Anne ve küçük çocuk ölümlerini önemli ölçüde azaltmak,
- Polio, sıtma, kızamık ve Gine kurdu hastalığı gibi bulaşıcı hastalıkları tamamen yok etmek,
- Afrika ülkelerinde eğitim ve tarımda gelişmeler sağlayarak yüz milyonlarca insanı yoksulluktan kurtarmak.
Gates, bu hedeflerin başarıya ulaşması için hükümetlerle iş birliğinin önemine dikkat çekti. “Bu ilerlemeler ancak hükümetlerin ortaklığıyla mümkün olur,” dedi.
Hükümet Yardımları Yetersiz Kalıyor
Gates, birçok hükümetin, özellikle ABD’nin küresel yardımlarda büyük kesintiler yaptığını vurguladı. Bu kesintilerin vakıf ve benzeri yardım kuruluşlarının dolduramayacağı kadar büyük bir boşluk yarattığını belirtti.
Gates, endişesini “Hiçbir hayır kurumu, Gates Vakfı büyüklüğünde bile olsa bu boşluğu tek başına kapatamaz,” sözleriyle dile getirdi. Ayrıca “Dünyanın en zengin ülkeleri, en yoksul insanlara yardım etmeye devam edecek mi belirsiz,” ifadesini kullandı.
Gates’in Hayırseverlik İlhamı
Bill Gates’in hayırseverlik kararında ailesinin ve yakın dostlarının büyük etkisi oldu. Gates, özellikle annesi Mary Gates‘ten ilham aldığını belirtti. Annesi, Gates’e sık sık “Büyük imkanları olanlardan büyük sorumluluklar beklenir,” derdi.
Microsoft’un başarısından sonra bir dönem dünyanın en zengin insanı olan Gates, annesinin sürekli “Sahip olduğun zenginliğin sadece geçici emanetçisi olduğunu unutma,” diye hatırlattığını anlattı. Gates, babasının da benzer bir anlayışa sahip olduğunu vurguladı. Babası, vakfın eş başkanlığını 2020’deki ölümüne kadar sürdürmüştü.
Warren Buffett Etkisi
Bill Gates’in bağış kararında önemli etkisi olan bir diğer isim ise yakın arkadaşı milyarder yatırımcı Warren Buffett. Buffett, şimdiye kadar hayır kurumlarına on milyarlarca dolar bağışladı. Ayrıca Buffett, ölümünden sonra servetinin %99’unu bağışlamayı çocuklarına vasiyet etti.
Gates, Buffett’ı “cömertliğin nihai modeli” olarak tanımladı. Buffett’ın, servetin tamamını bağışlama fikriyle kendisini tanıştıran kişi olduğunu söyledi.
Bill Gates, servet bağışı konusunda Gilded Age döneminin ünlü sanayicisi Andrew Carnegie’nin “Servet İncili” adlı makalesinden de ilham aldı. Gates, Carnegie’nin “Zengin ölen kişi utanç içinde ölür,” sözünden çok etkilendiğini yazdı.
Gates, bu cümlenin kendisini bağışlarını hızlandırmaya yönlendirdiğini ifade etti. Diğer zenginlerin de bağışlarını artırmaları gerektiğini vurguladı. Gates, “Dünyanın en yoksullarına yapılacak yardımların hızlanması çok büyük fark yaratabilir,” dedi.
Gates, geleceğe iyimser baktığını da söyledi. Yapay zekâ ve sağlık alanındaki teknolojik gelişmelerin önümüzdeki 20 yılda dünyayı daha iyi bir yere dönüştüreceğine inanıyor. Ancak, iyimser olmasa bile parasını yine de topluma faydalı olacak şekilde bağışlayacağını dile getirdi.
New York Times’a verdiği röportajda Gates, “İkna olmasaydım ne yapardım? Bir sürü yat mı satın alırdım? Kumar mı oynardım? Bu paranın topluma en olumlu şekilde geri dönmesi gerekiyor,” diye konuştu.
Gates’in bu kararı, dünyanın dört bir yanında hayırseverlik kavramına yeni bir boyut getirecek gibi görünüyor.