FDA’nın hayvan deneylerini azaltma yönündeki çabalarıyla yapay zeka destekli ilaç keşfi hız kazanıyor. İlaç geliştiricileri, FDA’nın yakın gelecekte hayvan deneylerini azaltma yönündeki çabalarına paralel olarak, daha hızlı ve daha ucuz sonuçlar elde etmek için keşif ve güvenlik testlerinde yapay zeka teknolojilerinin kullanımını artırıyor.
Yapay zeka destekli ilaç keşfi için için yeni süreç
Sözleşmeli araştırma firmaları, biyoteknoloji şirketleri ve aracı kurumlardan 11 farklı uzmana göre, yapay zeka kullanımı ve hayvan deneylerinin azaltılması, önümüzdeki üç ila beş yıl içinde zaman çizelgelerini ve maliyetleri en az yarı yarıya azaltabilir.
İlaç geliştirme yazılımı üreticisi Certara ve Schrodinger ve Recursion Pharmaceuticals gibi biyoteknoloji şirketleri, deneysel ilaçların nasıl emilebileceğini, dağıtılabileceğini veya toksik yan etkilere neden olabileceğini tahmin etmek için yapay zekayı kullanıyor.
Hepatit B için monoklonal antikorlar gibi bulaşıcı hastalık ilaçları geliştiren şirketlerle çalışan Certara’nın ilaç geliştirme çözümleri başkanı Patrick Smith: “Artık buna (hayvan deneyleri) ihtiyacımız kalmadığı noktaya geliyoruz” dedi. Recursion, yapay zeka tabanlı ilaç keşif platformunun bir molekülü kanser ilacı adayı olarak klinik testlere taşımasının sadece 18 ay sürdüğünü, bunun sektör ortalaması olan 42 aydan çok daha hızlı olduğunu söyledi.
TD Cowen ve Jefferies analistleri, yapay zeka destekli bu yaklaşımların, bir ilacı pazara sunmak için gereken 15 yıl ve 2 milyar dolar gibi mevcut tahminlere göre maliyetleri ve zaman çizelgelerini yarıdan fazla azaltmasını bekliyor. Bu değişim aynı zamanda FDA’nın yapay zeka destekli teknolojiler, insan hücre modelleri ve hesaplamalı modeller gibi yaklaşımların yeni standart haline gelmesi vizyonuyla da örtüşüyor; zira kurum üç ila beş yıl içinde hayvan deneylerini klinik öncesi güvenlik ve toksisite testleri için istisna haline getirmeyi planlıyor.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), şirketlerin özellikle monoklonal antikor ilaçları için hayvan deneylerine olan bağımlılığını azaltmaları için bir yol haritası çizdiği nisan ayındaki açıklamasında, yeni yaklaşımların nihayetinde ilaç fiyatlarında da düşüşe yol açmasının beklendiğini belirtmişti. Ancak sektör uzmanları, yeni yöntemlerin hayvan deneylerinin yerini tamamen almasının pek mümkün olmadığını söylüyor.
