Yapay zekayı uzaya göndermek kulağa bilim kurgu kabusu gibi gelebilir, ancak Google bu fikri Project Suncatcher adlı bir araştırma projesiyle ele alıyor. Amaç, enerjiye aç veri merkezlerini güneş enerjisiyle çalışan uyduların yörüngesine yerleştirerek, günün 24 saati sınırsız ve temiz enerjiyle çalıştırılmalarını sağlamak. Bu, atmosfere büyük miktarda CO2 salan enerji santrallerinin kullanımı gibi yapay zeka bulut bilişiminin en olumsuz yönlerini hafifletecektir.
Yapay zeka tesisleri dünya yörüngesinde olacak
Project Suncatcher, Google’ın daha önce sıklıkla yaptığı türden, kelimenin tam anlamıyla bir aya yolculuk. Arama devi, Tensör İşlem Birimleri (TPU) adı verilen yapay zeka çiplerini güneş paneli donanımlı uyduların yörüngesine yerleştirmek istiyor. Google kıdemli direktörü Travis Beals: “Gelecekte uzay, yapay zeka hesaplamasını ölçeklendirmek için en iyi yer olabilir. Doğru yörüngede, bir güneş paneli Dünya’dakinden 8 kata kadar daha verimli olabilir ve neredeyse sürekli güç üreterek pil ihtiyacını azaltabilir” diye yazdı.
[bkz url= https://www.techinside.com/deutsche-telekom-yapay-zeka-bulut-isini-baslatiyor/]
Güneşe bu yakınlık, TPU’ları elektronik bileşenlerini hızla bozabilecek yüksek radyasyon seviyelerine maruz bırakacaktır. Ancak Google, mevcut çiplerini radyasyon toleransı açısından test etti ve beş yıllık bir görevi kalıcı arızalar yaşamadan tamamlayabileceklerini belirtti. Bir diğer zorluk ise, uydular arasında “saniyede onlarca terabit” hızında veri bağlantıları ve düşük gecikme süresi gerektirmesi. Bu hızlara uzayda ulaşmak zor olacaktır, çünkü uzun mesafelerde veri iletimi Dünya’dakinden kat kat daha fazla güç gerektirir.
Google, bunu başarmak için TPU donanımlı uyduları, muhtemelen birbirlerinden “kilometre veya daha az” uzaklıkta, sıkışık formasyonlara manevra yaptırması gerekebileceğini belirtti. Bu, uyduları doğru konumda tutmak için gereken “istasyon tutma” itme manevralarını azaltma gibi ek bir fayda sağlayacaktır. Ancak belirleyici faktör paradır. TPU’ları uzaya fırlatmak maliyet açısından verimli görünmeyebilir ancak Google’ın analizi, bunun 2030’ların ortalarında Dünya’daki veri merkezleriyle “kabaca karşılaştırılabilir” olabileceğini gösteriyor.
Google, Project Suncatcher projesini henüz ön araştırma aşamasında olsa da bazı ilk denemelerden geçirmeyi planlıyor. 2027 yılına kadar yörüngeye bir çift prototip uydu fırlatmak için Planet adlı bir şirketle “öğrenme görevi” için iş birliği yaptı. Google: “Bu deney, modellerimizin ve TPU donanımımızın uzayda nasıl çalıştığını test edecek ve dağıtılmış makine öğrenimi görevleri için optik uydular arası bağlantıların kullanımını doğrulayacak” diye yazdı.
