1 Nisan 2016, Türkiye’de 4G’nin ya da pazarlamacıların da etkisiyle 4,5G’nin başlayacağı gün olacak. Bununla birlikte gerek Türkiye’de gerekse dünyanın geri kalanında 5G için yapılan çalışmalar da son aylarda hızlanmış durumda. Avrupa Komisyonu’nun hazırladığı bir çalışma, 5G sonrası hangi sektörlerin en fazla etkileneceğini ve daha fazla değişim yaşayacağını ortaya koydu.
Buna göre en fazla etkilenecek sektörler arasında beş sektörün ismi öne çıkıyor. Bunlar otomotiv, sağlık, üretim (akıllı fabrikalar), enerji ile medya ve eğlence olarak tanımlanmış durumda. Otomotive olan etkinin üretim bantlarından çok akıllı otomobillerin yaşatacağı değişim olduğunu vurgulamakta fayda var. Birbiriyle ve bulundukları ortamla (binalar ve akıllı şehirleri oluşturan unsurlar) etkileşim, otomotivin 5G’nin etkileyeceği 5 sektör arasına girmesini sağlamış. Hazırlanan çalışmada düşük gecikme oranına sahip hızlı veri iletiminin kritik olduğuna değiniliyor.
Avrupa Komisyonu, üretim sektöründeki değişim için “akıllı fabrikalar” tanımını kullanmayı uygun görmüş. Buradaki etki, özellikle fabrika içindeki otomasyon, uzaktan kontrol ve kurum içi iletişimde kendini gösteriyor. Özellikle Endüstri 4.0 ile birlikte üretimde daha fazla robot kullanılacak olmasıyla 5G’nin hız faktörünü bir arada değerlendirmek gerekiyor.
5G nasıl hayat kurtaracak?
5G sonrası dönüşüm yaşayacak bir başka sektör ise sağlık. Avrupa Komisyonu, buradaki etkiyi hastanelerdeki varlık yönetimi, robot kullanımı, uzaktan hasta takibi ve teknoloji destekli tıbbi çözümler olarak sıralıyor. Akıllı kalp pilleri ya da giyilebilir teknoloji ürünleri, kullanan kişinin sağlık verilerini sürekli takip ederek acil bir durumda ilgili sağlık kurumlarını haberdar edebiliyor. Bu sistemin başarı yüzdesinin yüksek olması içinse cihazlardan toplanan verilerin zaman kaybetmeksizin iletilmesi gerekiyor. Bu da 5G’nin getireceği hızlarla faydası artabilecek bir durum. Bir başka etki ise 5G’nin getireceği hızlarla doktorların hastadan uzakta olduğu ortamlarda bile yüksek görüntü kalitesinin sorunsuz aktarımıyla cerrahi operasyonlar yapabilecek olması.
Listedeki dördüncü sektör ise enerji. Ancak enerji sanılanın aksine sadece enerji şirketlerinin süreçlerini kolaylaştırmaktan daha fazlasını içeriyor. Evet, şirketler özellikle sahadaki ekipmanlarını daha etkin kullanarak avantaj sağlayacak, ancak smart grid adı verilen akıllı şebekeler ile sayıları hızla artan elektrikli otomobillerin varlığı da bir başka etmen olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle elektrikli otomobillerin şarj için şebekeye daha fazla yük bindirecek olmasının etkisinin 5G ile azaltılabileceği vurgulanıyor. Yine bu araçların tarifenin daha düşük olduğu saatlerde şarj olup, tarife fiyatının daha yüksek olduğu saatlerde evlerden bile fazla enerjilerini elektrik şebekesine geri yükleyebilme (enerji şirketine satabilme) özelliği taşımalarında 5G ile iletişim kuran cihaz ve sistemlerin rolü önem taşıyor.
Avrupa Komisyonu, en fazla dönüşüm yaşayacak beşinci sektör olarak ise medya ve eğlence sektörünü karşımıza çıkartıyor. 5G’nin varlığı, özellikle yüksek kalitedeki videoların her yerden aktarılabilmesi açısından kritik. Bununla birlikte oyun tabanlı sanal gerçeklik uygulamaları, futbol ya da basketbol gibi hemen herkesin ilgisini çekecek sporlarda 3D teknolojisinin desteğiyle izleyiciye salonun, stadın içindeymiş hissi vermesinde hız önemli bir faktör. Bu da 5G ve elbette fiber sayesinde gerçek olabilecek bir durum.
Kamu ve özel sektör işbirliği yapmalı
Avrupa Komisyonu’nun notlarında dikkat çeken unsurlardan biri PPP (Public Private Partnership – Kamu Özel Ortaklığı) kavramına yapılan vurgu. Türkiye’de şehir hastaneleri olarak bilinen büyük ölçekli hastanelerle daha çok tanınan PPP kavramı, 5G altyapısı için de gerekenler listesinde yer alıyor. Hem iş dünyasına hem de günlük yaşama pek çok değer katacak olan 5G’nin bu faydaları sunabilmesi için güçlü bir altyapı kurulması şart. Avrupa Komisyonu da bu duruma dikkat çekerek, yüksek miktardaki bu yatırımların yapılmasında ülke yönetimlerinin de destek olması gerektiğine dikkat çekiyor.
2013 sonundan bu yana PPP kavramını Avrupa genelinde yaygınlaştırmak için çalışan Avrupa Komisyonu, yaptığı çalışmaları 5g-ppp.eu adresinde açtığı bir internet sitesinden duyuruyor. Burada yapılan etkinlik ve çalışmaları aktaran Avrupa Komisyonu, 5G’nin önemini anlatmak için bir de video hazırlatmış. 2014 yılı sonunda hazırlanan bu videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz.
Avrupa Komisyonu, yalnızca 5G değil, teknolojinin getireceği dönüşümler açısından 5G ile birlikte sekiz farklı proje yürütüyor. Başka yazılarda detaylarını aktaracağımız bu çalışmalar Geleceğin Fabrikaları (FoF), Enerji Verimli Binalar (EeB), Avrupa Çevreci Araçlar Girişimi (EGVI), Endüstri için Sürdürülebilir Süreçler (SPIRE), Fotonik – Foton Bilimi, Robotik ile Yüksek Performanslı Bilgisayarlar (HPC) olarak sıralanıyor.
Avrupa Komisyonu’nun yukarıda bahsettiğimiz bilgileri içeren güncel raporu şu an hazırlık aşamasında. Şubat 2015’te yayınlanan ilk 5G Vizyonu raporuna ise bu linkten ulaşabilirsiniz.
