Wikipedia 20 yılı aşkın süredir milyonlarca gönüllü editörün emeğiyle büyüyen ve gelişen dev bir bilgi kaynağı. Son dönemde yapay zeka (AI) teknolojilerinin hızlı yükselişi, akıllara önemli bir soruyu getirdi: Wikipedia, editörlerini yapay zeka ile mi değiştirecek?
Wikimedia Vakfı, bu endişelere yanıt olarak 30 Nisan 2025 tarihinde bir basın açıklaması yayımladı. Açıklamada, vakfın yeni AI stratejisinin detayları ve yol haritası anlatıldı. Vakıf, açık ve net bir şekilde şunu vurguladı: Yapay zeka, editörlerin yerine geçmeyecek; onları destekleyen bir araç olacak.
Yapay zekâ stratejisinin Kalbinde İnsanlar Var
Wikimedia Vakfı’na göre, Wikipedia’yı benzersiz kılan şey teknolojisi değil, topluluk ruhu. Gönüllü editörler, yıllardır içerik oluşturuyor, düzeltiyor ve doğruluyor. AI stratejisi, bu gönüllü emeği ortadan kaldırmayı hedeflemiyor; tam aksine, daha iyi çalışabilmeleri için araçlar sunmayı amaçlıyor.
Yeni strateji şunlara odaklanıyor:
✅ Editörlerin zamanını boşa harcayan tekrarlı işlerin azaltılması
✅ İçerik kalitesini artırmaya yönelik otomatik öneri ve kontrol sistemleri
✅ Topluluk içi karar alma süreçlerinde AI’nin sadece bir asistan olarak görev yapması
Wikimedia, yapay zekanın editör kararlarının üzerine çıkmayacağını, nihai yetkinin insanlarda kalacağını özellikle belirtti.
Wikipedia’da Yapay Zeka Nerelerde Kullanılacak? Wikimedia, şu anda birkaç önemli AI aracı üzerinde çalışıyor. Bu araçların bazıları şunlar:
- Metin Öneri Sistemleri: Editörlere yeni içerik fikirleri veya eksik bilgiler hakkında öneriler sunacak.
- Otomatik Tutarlılık ve Gerçeklik Kontrolleri: Makalelerdeki hatalı ya da çelişkili bilgileri tespit edecek ve editörleri uyaracak.
- Kolaylaştırılmış Moderasyon: Yıkıcı veya kötü niyetli değişiklikleri daha hızlı tespit ederek editörlerin iş yükünü azaltacak.
Bu araçların hiçbiri, içerik üretme sürecinin merkezine geçmeyecek. AI, yalnızca yardımcı el olacak.
Topluluk Katılımı ve Etik Yaklaşım
Wikimedia, topluluk katılımının bu süreçte olmazsa olmaz olduğunu vurguluyor. Yeni AI araçları, topluluk üyelerinin geri bildirimleriyle şekillenecek. Ayrıca şeffaflık, güvenilirlik ve etik ilkeler, stratejinin temel taşları arasında yer alıyor.
Vakfın açıklamasına göre, yapay zeka geliştirme süreci şu ilkelere dayanıyor:
🔹 Şeffaflık: Kullanılan algoritmalar ve işleyiş yöntemleri açıkça paylaşılacak.
🔹 Denetlenebilirlik: AI önerileri, editörler tarafından gözden geçirilebilecek ve onaylanabilecek.
🔹 Sorumluluk: Nihai kararlar ve içerik onayı her zaman insanlara ait olacak.
Wikimedia’dan Mesaj: “Geleceği Birlikte İnşa Edelim”
Wikimedia Vakfı, AI stratejisini bir devrimden çok, evrim olarak görüyor. Yani amaç, topluluğun gücünü azaltmak değil; onu güçlendirmek. Vakıf, topluluk üyelerini sürecin her aşamasına katılmaya ve geri bildirim vermeye davet ediyor.
Wikimedia CEO’su açıklamasında şöyle dedi:
“Wikipedia’yı bugüne getiren, gönüllülerin tutkusu ve emeği oldu. Yapay zeka, onların yerine geçmek için değil, onların yanında çalışmak için var.”
Bu açıklama, AI’nin gelecekte bilgi platformlarında oynayacağı rol hakkında önemli bir örnek teşkil ediyor. Wikipedia, makineyi merkeze koyan değil, insanı merkeze alan bir dijital gelecek tasavvur ediyor.
Wikipedia, insan editörlerden vazgeçmiyor; onları daha güçlü, hızlı ve etkili hale getirmek için AI araçlarını devreye sokuyor. Bu, bilgi dünyasının geleceğinde hem insan hem de makinenin uyum içinde çalışabileceğinin umut verici bir işareti.
