Yapay zeka, en iyi haliyle bir araç, yani nihai bir sonuç değil. İnsanların işlerini daha iyi yapmalarını sağlıyor. “İyi türden” bir örnek olarak, Google DeepMind, antik yazıtları restore eden ve bağlamına oturtan bir yapay zeka modeli oluşturdu.
DeepMind Aeneas modeli tarihe dokunuyor
Antik Romalılar geride çok sayıda yazıt bıraktı. Ancak bu metinler genellikle parçalanmış, yıpranmış veya tahrif edilmiş. Eksik parçaları yeniden inşa etmek, bağlamsal ipuçları gerektiren zorlu bir görev. Bu ipuçlarından oluşan bir veri kümesini inceleyebilen bir algoritma işe yarayabilir.
Aeneas, tarihçilerin en zor görevlerinden biri olan “paralellikleri” belirlemeyi hızlandırıyor. Bu bağlamda, bu, kelimelere, sözdizimine veya bölgeye göre düzenlenmiş benzer metinleri bulmak anlamına geliyor. DeepMind, modelin binlerce Latince yazıt arasında mantık yürüttüğünü söylüyor. Tarihçilere bayrağı devretmeden önce saniyeler içinde paralellikler bulabiliyor.
DeepMind, her metni bir tür tarihsel parmak izine dönüştürdüğünü söylüyor. Google iştiraki, “Aeneas, tarihçilerin yazıtları daha geniş tarihsel bağlamları içinde konumlandırmalarına yardımcı olabilecek derin bağlantıları tespit ediyor” diye yazdı.
Aeneas’ın en etkileyici özelliklerinden biri, bilinmeyen uzunluktaki metinsel boşlukları doldurabilmesi. Bunu, her ipucunda kaç harf olduğunu bilmediğiniz bir bulmacayı çözmek gibi düşünün. Araç aynı zamanda çok modlu, yani hem metinsel hem de görsel girdileri analiz edebiliyor. DeepMind, bir metnin nereden geldiğini anlamak için bu çok yönlü yöntemi kullanabilen ilk model olduğunu söylüyor.
DeepMind, Aeneas’ın tarihçilerin mevcut iş akışlarında iş birliğine dayalı bir müttefik olarak tasarlandığını söylüyor. Araştırmacılar için bir başlangıç noktası görevi gören “yorumlanabilir öneriler” sunmak için en iyi şekilde kullanılıyor. Modeli test eden ismi açıklanmayan bir tarihçi, “Aeneas’ın paralellikleri yazıt hakkındaki algımı tamamen değiştirdi,” diye yazdı. “Metnin onarılması ve kronolojik olarak atfedilmesinde büyük fark yaratan ayrıntıları fark etti.”
Aeneas’ın Latince metin için yayınlanmasının yanı sıra, DeepMind Ithaca’yı da güncelledi. (Bu, Antik Yunanca metin için modelidir.) Ithaca artık Aeneas tarafından destekleniyor ve bağlamsal ve onarıcı süper güçlerine kavuşuyor. Araştırmacılar, DeepMind’ın “Geçmişi Tahmin Etmek” web sitesinde Aeneas’ı inceleyebilirler. Ayrıca modelin kodu ve veri kümesi açık kaynaklı hale getirildi.
