NASA’nın Ay’da kalıcı bir ABD insan varlığı kurmayı amaçlayan Artemis programı, şüphe götürmez bir şekilde iddialı. Ancak, önceki Amerikan çabaları gibi, bu program da maliyet aşımları, gecikmeler ve teknik sorunlarla dolu. Bu darboğazların en can sıkıcı olanlarından biri, Ay iniş aracının inşasıydı. Çünkü astronotları gerçek Ay’a göndermenin bir yolu yoksa, zamanınızı boşa harcıyorsunuz demektir.
SpaceX iniş aracı uzay araştırmalarını basite indirgiyor
SpaceX’in asıl planı, henüz deneysel aşamasında olan Starship roketine dayalı bir iniş aracı inşa etmekti. Bu araç, sadece ona dayanmakla kalmayacak, aynı zamanda kanat profilleri ve ısı kalkanlarıyla birlikte eksiksiz, temel bir Starship olacaktı. Amaç, Ay’a 100 tona kadar malzeme veya eksiksiz, sürdürülebilir bir üs kurmaya yetecek kadar malzeme indirmekti.
[bkz url= https://www.techinside.com/bmw-alexa-entegrasyonu-icin-duyuru-yapti/]
Bunu başarmak için iniş aracından çok daha fazlası gerekecekti. Ayrıca, iniş aracıyla uzayda Yakın Doğrusal Halo Yörüngesi’nde (NRHO) buluşmak için 15 ila 30 Starship fırlatması ve iniş için 1.200 ton uçucu kriyojenik yakıtın aktarılması ve görev öncesinde veya sırasında yakıtın kaynaması nedeniyle oluşan kayıpların telafi edilmesi anlamına gelecekti. Her tanker tamamen yeniden kullanılabilir hale getirilecek ve Dünya’ya geri dönerek motorlu iniş yapabilecekti.
Bunların hepsi güzel ve hoş, ancak siyasi baskıların yanı sıra Uzay Fırlatma Sistemi (SLS) ve Orion mürettebat uzay aracıyla ilgili aksaklıklarla da uğraşan NASA’nın pek hoşuna gitmedi. Özellikle can sıkıcı bir durum ise, SpaceX projesinin geride kalması ve yörüngedeki kriyojenik yakıt transferi gösterisinin 2026’ya ertelenmesi.
Bu bağlamda, Ekim 2025’te NASA Geçici Yöneticisi Sean Duffy, daha önce tek yüklenici olan SpaceX ile Blue Origin arasında doğrudan rekabeti de içeren iniş aracı programının büyük ölçüde hızlandırılması çağrısında bulundu. Bu çağrı, revize edilmiş planların 29 Ekim’e kadar uzay ajansına sunulmasını da içeriyordu.
Sonuç olarak, SpaceX basitleştirilmiş bir iniş aracı planı geliştirdi. Bu plan, tam kargo kapasitesinden ziyade hız ve mürettebat güvenliğine odaklanan, Starship’in sadeleştirilmiş bir versiyonuna dayanıyor. Bu, araçtan çok sayıda ekipmanın çıkarılması ve ağırlıktan tasarruf etmek için sarf malzemeleri ve diğer bileşenlerin eklenmesi anlamına geliyor. Ayrıca, NRHO buluşma noktası, daha düşük enerji gereksinimi olan ve görev iptali gerektiğinde daha güvenli olan alçak Ay yörüngesindeki bir buluşma noktası lehine terk edilecek.
