Son birkaç aydır Intel’in bölünmesi ya da satılması konusu gündemdeydi, ancak şu anda AMD, iki şirket arasındaki çapraz lisans anlaşması nedeniyle Intel’in bu tür bir durumu yaşamasını engelleyebilir. Bu durum, geçmişteki benzer bir sürecin yeniden gündeme gelmesini sağlıyor. 2009 yılında imzalanan bu anlaşma, AMD’nin zorlu bir döneminde yapılmıştı ancak günümüzde Intel’in zor zamanlar geçirdiği bir dönemde yeniden önem kazanıyor. AMD, tarihinin en sıkıntılı dönemlerinden birini geçiren Intel’in olası satışını ya da bölünmesini engelleyebilir.
AMD yönetimi, Intel’in satışını engelleyecek mi?
Son yıllarda ciddi finansal ve operasyonel zorluklarla karşılaşan Intel, bu durum nedeniyle geleceği hakkında birçok spekülasyona yol açtı. Son çıkan söylentilere göre, Broadcom’un Intel’in ürün işini devralmaya istekli olduğu, hatta TSMC’nin de Intel’in çip üretim tesisleriyle ilgilendiği raporlanmıştı. Ancak, çoğu kişi tarafından göz ardı edilen bir engel bulunuyor: Intel ve AMD arasındaki çapraz lisans anlaşması. Bu anlaşma, her iki şirketin de birbirlerinin patentlerini kullanmalarına olanak tanıyor, bu sayede birbirlerine patent ihlalleri nedeniyle dava açmalarının önüne geçiliyor. Bu anlaşma, işlemci, grafik işleme birimi, FPGA gibi geniş bir portföyü kapsıyor. AMD, Intel’in x86 komut seti mimarisiyle uyumlu mikroişlemciler tasarlarken, Intel de AMD’nin IP’lerini kullanarak işlemciler üretebiliyor.
Ancak bu anlaşmanın bazı sınırlamaları da bulunuyor. Her iki şirket, rakiplerinin altyapısına uyumlu işlemciler üretmekten, örneğin aynı soket ya da anakartla uyumlu işlemciler yapmaktan kaçınmak zorunda. Ayrıca, bu anlaşmaya göre, iki şirketten birinin sahipliği değişirse, anlaşma otomatik olarak geçersiz hale geliyor. Bu durum, birleşme, ortaklık ya da birinin başka bir şirket tarafından satın alınması durumunda geçerli oluyor. Eğer böyle bir değişiklik olursa, her iki tarafın yeni bir lisans anlaşması yapması gerekiyor. Bu anlaşmanın kapsamı oldukça geniş olduğu için, AMD ve Intel’in ürünlerinin neredeyse tamamı bu durumdan etkilenebilir. Bu, her iki firma için de büyük bir kriz yaratabilir ve hatta x86’nın geleceği ciddi şekilde tehdit altına girebilir.
2010’lu yıllarda AMD’nin satışının gündeme gelmesiyle ilgili haberleri hatırlayacak olanlar, Intel’in bu lisans anlaşmasıyla süreci zorlaştırabileceği konusunda benzer yorumları görmüş olabilir. Şimdi, tarih tekerrür ederken, bu kez taraflar değişmiş durumda. AMD’nin gerçekten Broadcom ile masaya oturup yeni bir anlaşma yapmaya istekli olup olmadığı ise büyük bir soru işareti. Geçmişte ağırlıklı olarak ağ çözümleri ve kablosuz teknolojilerle tanınan Broadcom, bugün depolama, siber güvenlik ve altyapı yazılımları alanlarında da önemli bir oyuncu haline geldi. Ayrıca, yapay zeka işlemcilerinin geliştirilmesiyle ilgili büyük bulut hizmet sağlayıcılarıyla işbirliği yaparak CPU yetenekleri kazanan Broadcom, AMD için ciddi bir rakip olabilir.
Bugün, Broadcom’un hem CPU hem de yapay zeka işlemcileriyle donanmış olması, AMD için daha büyük bir tehdit oluşturuyor. Çünkü Intel’in yapay zeka stratejisi henüz netleşmiş değil. Broadcom, yapay zeka pazarındaki Nvidia hakimiyetine karşı AMD’ye yardımcı olmak yerine, veri merkezi pazarında kendini güçlendirmeyi hedefliyor gibi görünüyor. Intel’in büyük masaüstü PC işlemci pazarındaki hacmiyle desteklenen genel amaçlı veri merkezi işlemcisi işini alacak olan Broadcom, muhtemelen kendi yapay zeka veri merkezi platformunu geliştirmeye odaklanacaktır.
Ancak, bu çapraz lisans anlaşması doğrudan bir satın alım ya da birleşme engellemesi sağlamaz. Yani hem AMD hem de Intel, istedikleri gibi bölünebilir ya da satın alınabilir. Ancak bunun sonuçlarına katlanmak zorunda kalacaklardır. Bu engelleme, aslında böyle bir sahiplik değişikliğinden kaynaklanacak zorluklara atıfta bulunmaktadır. Bu lisans anlaşmalarının yenilenmesi, satın alımın kendisinden bile daha maliyetli olabilir. Bu durumda, AMD, Broadcom’dan finansal bir ödeme ya da stratejik taleplerde bulunabilir.
