Cisco tarafından duyurulan bir diğer önemli gelişme, Kaliforniya’nın Santa Monica kentinde kuantum teknolojilerine odaklanacak yeni bir araştırma laboratuvarı kurulduğu haberiydi.
Şirketin geliştirdiği bu yeni çip, klasik ağ çiplerinde kullanılan teknolojilerle benzer yapılar taşısa da, kuantum fiziklerinin sunduğu benzersiz avantajları kullanıyor. Cisco, özellikle kuantum dolanıklık (entanglement) ilkesinden yararlanarak, çipin iki foton arasında bağlantı kurduğunu ve bu bağlantı sayesinde uzaktaki kuantum bilgisayarların eşzamanlı veri paylaşımı yapabileceğini belirtiyor.
Cisco’nun inovasyon birimi Outshift’in kıdemli başkan yardımcısı Vijoy Pandey, bu teknolojinin yalnızca gelecekteki kuantum bilgisayar ağları için değil, bugünkü pratik uygulamalarda da kullanılabileceğini vurguladı. Özellikle finans sektöründe işlem zamanlarının senkronize edilmesi, küresel veri merkezlerinde saatlerin eşitlenmesi veya uzaydan gelen meteoritlerin tespiti gibi alanlarda bu teknolojiye ihtiyaç duyulabileceğine dikkat çekti.
Pandey, “Dünyanın farklı noktalarından gelen verilerin zaman damgalarının senkronize edilmesi gerekiyor. Bu çip bunun gibi kritik ihtiyaçlara çözüm sunabilir.” diyerek teknolojinin potansiyel kullanım alanlarını özetledi. Ancak Cisco’nun çipi hâlen prototip aşamasında ve ticari bir ürün hâline gelmesi için henüz bir takvim belirlenmiş değil.
Kuantum yarışında Cisco’nun stratejisi: Bağlantı kurmak
Cisco, kuantum donanım geliştirme yarışına yeni katılan tek şirket değil. Son aylarda Google, Microsoft, Amazon ve Nvidia gibi devler de kendi kuantum çiplerini tanıttı. Ancak bu şirketler daha çok qubit üretimi ve artırımı üzerine yoğunlaşırken, Cisco’nun hedefi bu kuantum birimlerini birbirine bağlamak.
Santa Barbara Üniversitesi ile iş birliği içinde geliştirilen bu çip, kuantum bilgisayarların birbirine ışık hızından bağımsız biçimde bilgi aktarımı yapmasına olanak tanıyan kuantum dolanıklık prensibine dayanıyor. Albert Einstein’ın uzaktan hayaletimsi etki (spooky action at a distance) olarak adlandırdığı bu olgu, Cisco’nun geliştirdiği çip sayesinde artık daha somut bir teknolojik adım hâline gelmiş durumda.
Pandey, “Gerçek bir kuantum ağı kurmak için ilk gerekli yapı taşı bir dolanıklık çipidir. İşte biz de o ilk yapı taşını tanıtıyoruz.” diyerek Cisco’nun uzun vadeli hedeflerine işaret etti.
Cisco’nun bu adımı, kuantum teknolojilerinde bağlantı altyapısını üstlenme stratejisini açıkça ortaya koyarken, şirketin kuantum çağındaki yerini şimdiden sağlamlaştırma niyetini de gözler önüne seriyor.
