Take-Two Interactive Software hisseleri, Zynga’nın sahibinin güçlü tahmininin, mobil oyun sektöründe pandemi sonrası yıllardaki durgunluğun ardından bir toparlanma sinyali vermesiyle %3,5 yükseldi.
Mobil oyun sektörü için olumlu sinyaller
Bir zamanlar video oyun sektörünün bir sonraki büyük büyüme itici gücü olarak görülen mobil pazar, karantinalar ve yüksek enflasyonun tüketicilerin temel olmayan harcamalarını engellemesinin ardından insanların dışarıda daha fazla zaman geçirmesiyle son birkaç yıldır duraklama dönemindeydi. Bu durum, yatırımcıları Take-Two’nun 2022’de Zynga’yı 12.7 milyar dolara satın alması gibi mobil oyun anlaşmalarından elde edilecek getirileri beklemeye itti. Ancak Take-Two’nun yükselttiği yıllık tahmin ve Nisan-Haziran dönemi için beklenenden iyi sonuçlar, ABD mobil oyun pazarının toparlandığına dair şimdiye kadarki en net işareti verdi.
Finans şefi Lainie Goldstein: “Birçok büyük oyunumuzda büyük bir ivme gördük ve geçen yılın dördüncü çeyreğinden bu yana ve bu ilk çeyrekte gerçekten yükselişe geçen bazı oyunlarımızda,” dedi. Mali yılı Nisan’dan Mart’a kadar süren Take-Two, “Match Factory”, “Color Block Jam” ve “Toon Blast” gibi bulmaca tabanlı mobil oyunlar üretiyor. Bu oyunlar, şirketin mali birinci çeyreğinde rezervasyonlarda (bir gelir göstergesi) yaklaşık %17’lik bir artış kaydetmesine yardımcı oldu.
TD Cowen analistleri: “Bu sektörde, özellikle de büyük çıkışlar henüz gelmemişken, birinci çeyrekteki beklentilerin üzerinde artışlar genellikle nadirdir, ancak mobildeki devam eden güç, yükselişin kolayca yansıtılabilmesi için yeterli alan bırakıyor” dedi.
Mobil oyun pazarı, oyuncuların harcama yapmaya devam etmesini sağlamak için canlı hizmet özelliklerinin oyunlara giderek daha fazla entegre edilmesinden de faydalanıyor. Sensor Tower verilerine göre, bu durum uygulama içi satın alma gelirinin geçen yıl 2023’teki 78,6 milyar dolardan 81,7 milyar dolara yükselmesine yardımcı oldu.
Mobil sektörün yanı sıra, Take-Two’nun Cuma günü piyasaya sürülmesi planlanan “Mafia: The Old Country” ve milyonlarca kopya satması beklenen “Borderlands 4” ve “Grand Theft Auto VI” gibi büyük premium oyunları da var. NYU Stern İşletme Fakültesi’nde oyun profesörü olan Joost van Dreunen, “Take-Two’nun mevcut performansı, Mafia ve Borderlands gibi yaklaşan oyunları ve elbette GTA VI göz önüne alındığında, firmanın iyimser olması gerekiyor” dedi.
Oyun geliştiricileri için yapay zeka yardımcı pilotu Coplay, bugün oyunlar için yapay zeka ekosistemindeki etkisini artırmaya devam ederken birkaç önemli dönüm noktasını duyurdu. Şirket, en yaygın kullanılan açık kaynaklı Unity Model Context Protocol (MCP) sunucusunun resmi bakımını üstleniyor. Orchestrator Mode gibi önemli ürün güncellemelerini tanıttı ve büyüyen geliştirici tabanına açık beta erişimi açtı. Bu gelişmeler, oyun geliştirmenin merkezine ajans iş akışları ve AI otomasyonu getirme misyonunu yerine getiren Coplay için yeni bir sayfa açıyor.
Coplay Unity ile tam uyumlu
Unity VR geliştiricisi ve içerik yaratıcısı Justin Barnett tarafından yaratılan açık kaynaklı Unity MCP sunucusu, Unity ve AI geliştirici topluluklarında vazgeçilmez bir unsur haline geldi. İlgi arttıkça, repo’nun bakımı tam zamanlı bir iş haline geldi ve Coplay bu işi resmi olarak üstlendi.
Justin Barnett de Coplay’e katılarak hem açık kaynaklı MCP projesini hem de Coplay’in kendi ürün yol haritasını ilerletmeye yardımcı oluyor ve geliştiriciler için her iki dünyanın da en iyisini sağlıyor.
2025 yol haritasının bir parçası olarak Coplay, artık tüm geliştiricilere açık beta sürümünü açtı. Daha önce sadece davetle erişilebilen Coplay platformu, artık hem büyük AAA stüdyoları hem de hızlı hareket eden bağımsız ekipler tarafından kullanılıyor. Coplay, doğal dil komutları ve AI orkestrasyonu aracılığıyla kullanıcılar için haftada 3.000’den fazla Unity geliştirme özelliğini tamamlıyor.
Son özellik güncellemeleri şunları içeriyor;
OrchestratorModu: Geliştiricilerin tek bir oyun tasarım belgesi veya komutuna dayalı olarak çok adımlı görevleri sırayla yürütmesini sağlar.
GenişletilmişAIentegrasyonları: Yeni görüntü oluşturma ve 3D model desteği, varlık boru hattını kolaylaştırmaya yardımcı oluyor.
Görevyürütme: Ajanlar artık uzun süreli veya asenkron iş akışlarını doğrudan Unity içinde gerçekleştirebilir.
Açık kaynak katılımı ve AI otomasyon platformunun birlikte çalışmasıyla Coplay, oyun geliştirmede bir sonraki inovasyon dalgasını yönetecek konumda yer alıyor. Unity MCP gibi araçlar AI ajanlarını ana akım iş akışlarına yaklaştırırken, Coplay bunların pratik ve güçlü olmasını sağlıyor.
Çinli düzenleyiciler, yerli yatırımcılar arasında dijital paraya olan ilginin artışını engellemek amacıyla büyük yerel aracı kurumlardan, stablecoin’leri destekleyen araştırmaların yayınlanmasını durdurmalarını istedi.
Çin stablecoin tarafında araştırmaları sınırlandırıyor
Kripto ticareti Çin anakarasında yasak olmasına rağmen, aracı kurumlardaki kaynaklar, Hong Kong’un Mayıs ayında bir sabit kripto para yasası geçirmesinin ardından Çinli yatırımcılardan sabit kripto paralar ve dijital varlıklar hakkında bilgi taleplerinin arttığını söylüyor. Kaynaklar, bazı büyük aracı kurumların temmuz sonu ve bu ayın başında piyasa düzenleyicilerinden, stablecoin’ler hakkında araştırma notları yayınlamayı ve kamuoyuna açıklama yapmayı bırakmaları yönünde yönlendirme aldıklarını söyledi.
Çin Halk Bankası konuya ilişkin henüz bir yorumda bulunmayacağını belirtirken, Çin Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonu da yorum taleplerine henüz yanıt vermedi. Haberde, bazı düşünce kuruluşlarının finansal düzenleyicilerden stablecoin ile ilgili seminerleri iptal etmeleri yönünde tavsiye aldığı belirtildi.
Çinli politikacılar son birkaç ayda stablecoin’ler hakkında daha açık bir şekilde konuşmaya başladılar. PBOC Başkanı Pan Gongsheng, Haziran ayında dijital para birimleri ve stablecoin’lerdeki patlamanın finansal düzenlemeler açısından büyük zorluklar yarattığını söyledi. Geçtiğimiz ay Şanghay’daki bir düzenleyici kurum, yerel yönetim yetkililerinin stablecoin’ler ve dijital para birimlerinin yükselişine karşı stratejik yanıtları değerlendirmeleri için bir toplantı düzenledi. Bu, Çin’in kripto varlıklar konusundaki tavrında olası bir değişikliğin işareti. Ancak Şanghay Devlet Varlıkları Denetim ve İdare Komisyonu’nun resmi WeChat hesabından toplantıya ilişkin detayları veren paylaşım artık mevcut değil.
Stablecoin’ler, sabit bir değeri korumak üzere tasarlanmış bir kripto para birimi türüdür. Genellikle ABD doları gibi itibari bir para birimine sabitlenirler ve kripto para yatırımcıları tarafından token’lar arasında para transferi yapmak için yaygın olarak kullanılırlar.
ABD’li bir yetkili yaptığı açıklamada, Ticaret Bakanlığı’nın Nvidia çip lisans vermeye başladığını ve H20 yongalarını Çin’e ihraç etmek için yeni bir sekme açtığını söyledi. Bu, yapay zeka öncüsünün kilit bir pazara erişiminin önündeki önemli bir engeli ortadan kaldırdı.
Nvidia çip satışlarının Çin’e yönelik Nisan ayındaki yasağı geçen ay ABD tarafından kaldırıldı. Şirket, Biden dönemi yapay zeka yongası ihracat kontrollerine uymak için mikroişlemciyi özellikle Çin pazarına göre uyarlamıştı.
Yonga üreticisi, kısıtlamaların Temmuz çeyreğindeki satışlardan 8 milyar dolar eksilteceği konusunda uyardı. Nvidia sözcüsü yorum yapmayı reddetti. Bir Beyaz Saray sözcüsü ise yorum talebine hemen yanıt vermedi. Şirket, Temmuz ayında Çin’e H20 grafik işlem birimi satışlarını yeniden başlatmak için Nvidia çip lisansları almak amacıyla ABD hükümetine başvuruda bulunduğunu ve lisansları yakında alacağına dair güvence aldığını açıkladı.
Kaç lisans verilmiş olabileceği, Nvidia’nın H20’leri hangi şirketlere gönderebileceği ve izin verilen sevkiyatların değeri belirsiz. Nvidia çip üreticisi, Nisan ayında kısıtlamalarla ilgili 5,5 milyar dolarlık bir ücret beklediğini açıkladı. Mayıs ayında Nvidia, H20 kısıtlamaları nedeniyle ilk çeyrekteki gerçek ücretin beklenenden 1 milyar dolar daha az olduğunu, çünkü bazı malzemeleri yeniden kullanabildiğini açıkladı.
Nvidia, Çin’in H20 yongasındaki potansiyel güvenlik riskleri konusundaki endişelerini dile getirmesinin ardından, geçen ay ürünlerinde uzaktan erişim veya kontrole olanak sağlayacak “arka kapılar” bulunmadığını açıklamıştı. Bu açıklamalar, özellikle Nvidia çip açısından güvence vermektedir.
Nvidia’nın H20 hariç diğer gelişmiş yapay zeka yongalarının Çin’e ihracatı halen kısıtlı. Birbirini izleyen ABD yönetimleri, Pekin’in yapay zeka ve savunma alanındaki gelişimini engellemek amacıyla Çin’e gelişmiş yonga ihracatını kısıtladı.
Bu durum, ABD firmalarının dünyanın en büyük yarı iletken pazarlarından biri olan Çin’den gelen artan talebi tam olarak karşılama kabiliyetini etkilese de Amerikan yonga üreticileri için hâlâ önemli bir gelir kaynağı olmaya devam ediyor.
Nvidia, Mayıs ayında H20’nin ilk çeyrekte 4.6 milyar dolarlık satış getirdiğini ve Çin’in bu dönemde toplam gelirin %12,5’ini oluşturduğunu açıklamıştı.
SoftBank Group hisseleri, ilk çeyrek kârının beklentileri aşmasının ardından yatırımcıların Japon teknoloji yatırımcısının yapay zeka hamlesine verdiği desteğin göstergesi olarak Cuma günü (8 Ağustos) yüzde 13’ten fazla artarak rekor seviyeye ulaştı.
SoftBank yapay zeka ile stratejisini doğru şekilde ilerletiyor
SoftBank’ın hisse senedi fiyatı sabah seansının kapanışında 14.205 yene ulaştı ve günü yüzde 10,39 artışla 13.865 yenden tamamladı. SoftBank, bu yıl bir dizi büyük yatırım yapacağını duyurdu. Bunlar arasında ChatGPT üreticisi OpenAI’ye 30 milyar ABD doları yatırım yapmak ve ABD’de 500 milyar ABD doları değerinde bir veri merkezi projesi olan Stargate’in finansmanına öncülük etmek de yer alıyor.
Şirket, Nisan-Haziran çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemindeki zarara kıyasla, analistlerin beklentilerini aşarak 421,8 milyar yen (3,7 milyar Singapur doları) net kar bildirdi.
Yapay zeka ile ilgili şirketlere yönelik piyasa coşkusu, SoftBank’ın halka açık ve halka açık olmayan teknoloji şirketlerinden oluşan portföyünün değerlemelerini de artırdı; öyle ki SoftBank’ın kredi-değer oranı, Mart ayı sonundaki yüzde 18’e kıyasla Haziran ayı sonunda yüzde 17’ye yükseldi.
Macquarie analisti Paul Golding, bir notta, sonuçların “SoftBank’ın kaliteli ve çeşitlendirilmiş portföyünün, güçlü temel unsurlarının, hisse senedi varlıklarına yönelik tematik/uzun vadeli desteklerinin ve bilançosunun dayanıklılığının kanıtı” olduğunu yazdı. SoftBank, Japonya’nın Topix endeksindeki kazanımlara en büyük katkıyı sağlayan şirket oldu ve endeks yaklaşık %1,5 artışla tarihinde ilk kez 3.000 puanın üzerine çıktı. Endeks günü %1,21 artışla 3.024 puandan kapattı.
Bu sıçrama, SoftBank yatırımcılarına bir miktar rahatlama sağlayacak zira şirketin hisseleri son beş çeyrekte varlıklarının değerine göre yüzde 50’den fazla iskontolu işlem gördü. Tokai Tokyo Araştırma Enstitüsü’nün baş hisse senedi piyasası analisti Seiichi Suzuki: “Aktif yatırımcılar, Topix’in kazanımını geride bırakmak için SoftBank Group hisselerini satın aldı” dedi.
Pinterest, ABD’de düşük reklam harcamalarının ardından düşüşe geçti. Pinterest hisseleri, görsel paylaşım platformunun en büyük pazarı olan ABD’de reklam harcamalarının zayıflayacağı konusunda uyarıda bulunmasının ardından cuma günü %15,5’e kadar düştü.
Pinterest hisseleri düşüş gösteriyor
Yaşam tarzı ürünlerine yönelik bağlantıları düzenlemesiyle bilinen şirket, bunun “de minimis” ticaret açığı olarak adlandırılan şeyin ortadan kaldırılmasından kaynaklandığını söyledi. Bu, 800 dolar ve altındaki değerdeki paketlerin ithalat vergisi ödemeden ABD’ye gönderilmesine olanak sağladı.
Bu boşluk olmadan, genellikle ABD’ye daha düşük fiyatlı ürünler gönderen Asyalı e-ticaret şirketleri artık reklam ücretlerinin genellikle Kuzey Amerika’dakinden daha düşük olduğu Avrupa ve kendi iç pazarlarına daha fazla odaklanıyor. Pinterest, bunun sonucunda ikinci çeyrekte reklam fiyatlarında yüzde 25’lik bir düşüş yaşandığını ve bu düşüş trendinin devam etmesini beklediğini belirtti.
Kullanıcı büyümesindeki yavaşlama da yatırımcıların endişelerini artırdı. Şirket, ikinci çeyrekte 8 milyon kullanıcı ekledi. Bu sayı, ilk çeyrekteki 17 milyonluk artışın altında kaldı. Pinterest, 578 milyon kullanıcısıyla Meta’nın sahibi olduğu Instagram gibi rakiplerinden çok daha küçük.
Etkileşimi artırmak ve daha fazla reklam doları çekmek için Pinterest, alışveriş araçlarına ve kişiselleştirmeye yaptığı yatırımları ikiye katlıyor. Ancak bu durum, gelir büyümesinin baskı altında olduğu bir dönemde maliyetlerin artmasına ve şirketin kârının düşmesine neden oluyor. Pinterest hisseleri öğle seansında kayıplarının bir kısmını da telafi etti.
Binance, müşterilerinin varlıklarını borsa dışında saklamasına olanak sağlamak için bankacılık devi BBVA ile iş birliği yapıyor. Sektördeki gerilemeler ve sıkılaşan düzenlemelerin ardından güveni yeniden tesis etmek isteyen yeni ortaklıklar kurulurken, geleneksel bankalar dijital varlıkları benimsiyor.
Binance bankacılık devi BBVA ile çalışıyor
FT, saklama düzenlemesi hakkında bilgi sahibi kişilere dayandırdığı haberinde, Binance’in müşterilerine kripto varlıklarını saklama ve yönetme konusunda daha güvenli bir yol sunmak amacıyla, borsa dışı varlık saklama hizmetleri sunmak için İspanya’nın ikinci büyük bankası BBVA ile güçlerini birleştirdiğini söyledi.
Saklama yapısı kapsamında, müşteri fonları BBVA tarafından ABD Hazine Bonoları olarak tutulur ve Binance bu Hazine Bonolarını borsasındaki işlemler için teminat olarak kabul eder. Başka bir deyişle, Binance yatırımcıların fonlarını doğrudan tutmayacak veya kullanmayacaktır; bu fonlar ayrı olarak tutulacaktır. Bu düzenleme, yatırımcıları korumak ve müşterilerin fonlarının borsa tarafından güvenli bir şekilde ayrı tutulmaması veya düzgün bir şekilde yönetilmemesi nedeniyle sıkışıp kaldığı veya kaybolduğu FTX çöküşünün tekrarlanmasını önlemeye yardımcı olmak için tasarlandı.
Binance, 2023 sonlarında ABD düzenleyicileriyle kara para aklamayla mücadele ihlalleri konusunda vardığı yüksek profilli anlaşmadan bu yana, borsada işlem yapmaya yönelik müşteri güvenini güçlendirmek için çabalarını yoğunlaştırdı. Şirket, geçen yılın başlarında müşterilerinin İsviçre merkezli Sygnum ve FlowBank gibi bağımsız saklama kuruluşları kullanmalarına izin vermeye başlamıştı. BBVA ile yapılan yeni anlaşmanın, yatırımcıların güvenini kazanmasına yardımcı olması bekleniyor.
Mart ayında İspanya’da perakende kripto para hizmetleri sunma yetkisi alan BBVA, dijital varlık piyasasındaki varlığını artırdı. Banka, yakın zamanda İspanyol müşterileri için mobil uygulaması aracılığıyla Bitcoin ve Ether alım satımını kullanıma sundu.
Bu hamle aynı zamanda ABD ve AB kurallarının saklama, kara para aklamayı önleme ve yatırımcı korumaları konusunda daha net yönergeler sağlamasıyla birlikte geleneksel bankalar arasında kripto paraların giderek daha fazla kabul gördüğünü de yansıtıyor.
Meta, yeni başlık prototiplerinin VR’ın geleceği olabileceğini söylüyor. Tiramisu başlığı, VR’ı gerçek dünyaya benzetme hedefine doğru atılan bir adım daha niteliğinde olan Meta VR prototipleri arasında yer alıyor.
Meta, Ağustos ayında en yeni sanal gerçeklik prototiplerinden bazılarını tanıttı. Bu Meta VR prototipleri, teknik özellikleriyle ilgi çekici ve tasarımlarıyla iddialı. Şirket, Tiramisu projesi hakkında bazı detaylar paylaşarak projeyi “hiper gerçekçi VR” olarak adlandırdı.
Meta VR prototipleri dikkat çekiyor
Bu set, Meta Quest 3’e göre üç kat daha fazla kontrast, 14 kat daha fazla maksimum parlaklık ve 3,6 kat daha fazla açısal çözünürlük vaat ediyor. Gerçek istatistiklere göre bu, 1.400 nit’e kadar parlaklık ve derece başına 90 piksel açısal çözünürlük anlamına geliyor.
Reality Labs Research’ün Optik, Fotonik ve Işık Sistemleri (OPALS) ekibinin hedeflerinden biri, Meta sanal gerçeklik prototipleri ile gerçek dünyadan ayırt edilemeyen bir sanal gerçeklik deneyimi veya kendi deyimiyle görsel Turing testi yaratmak. OPALS’ta optik araştırma bilimcisi olan Xuan Wang: “Bu projedeki misyonumuz mümkün olan en iyi görüntü kalitesini sağlamaktı,” dedi. Ancak ekip bu kaliteye bazı ödünler vererek ulaştı; Tiramisu, Meta Quest 3’teki 110 derecelik yatay ve 96 derecelik dikey görüş alanına kıyasla yalnızca 33 derecelik sınırlı bir görüş alanına sahip. Ayrıca, yukarıda da görebileceğiniz gibi, form faktörü şu anda oldukça hantal bir canavar.
Şirketin blog yazısında ayrıntıları verilen diğer Meta VR prototipleri ise Boba 3 başlıkları. Bu karma ve sanal gerçeklik başlıkları, ultra geniş bir görüş alanı sunuyor. Her üç proje de gelecek hafta Vancouver’da düzenlenecek SIGGRAPH 2025 konferansında sergilenecek.
Araştırma şirketi Gartner’ın Dijital İş Uygulamaları Yönetici Liderliği Başkan Yardımcısı Analisti Gabriela Vogel: “Dijitalin geleceğinin otonom işletmeler olduğunu ve yapay zekanın bu iş değişimine öncülük eden araç olduğunu söylüyoruz” diyor. Son yıllarda yapay zeka etrafındaki ilgi , üretken yapay zekanın etkisine odaklanmış olsa da geleceğin otonom işletmeleri, dijital dönüşümü daha üst bir seviyeye taşıyarak, teknoloji ve verilerin yeni kombinasyonlarının yeni iş modelleri sunmasını sağlıyor.
Otonom işletmeler çalışma düzeninde değişikliğe neden oluyor
Vogel: “Yapay zeka bir araçtır; işin kendisi bir değişim değildir. Otonom işletme, değer yaratma ve sunma süreçlerini optimize etmek için kendi kendini öğrenen ve geliştiren teknolojiyi kullanan bir stratejiye sahip olduğunuzda ortaya çıkar” dedi.
Geleneksel iş modellerinde insanlar önemli bir rol oynar. Ancak Vogel yaptığı açıklamada, aracı yapay zekanın her şeyi değiştirdiğini, çünkü aracıların özerk bir şekilde keşif yaptığını, pazarlık yaptığını ve işlem yaptığını söyledi.
Vogel, operasyonların dijitalleştirilmesinin, iş operasyonlarının unsurlarını otomatikleştirmek için Nesnelerin İnterneti destekli sensörler gibi teknolojilerden yararlandığını söyledi. Liderliğin dijital aşamasındaki yöneticiler, iş performansına ilişkin içgörüler elde etmek için bulut tabanlı platformları kullanıyor. Vogel, çalışanlarla ilgili bilgileri görmek için Workday teknolojisini kullanan İK profesyonellerinden bahsediyor. Artırılmış liderlik, proaktif önerilerle yeni bir analiz düzeyi sağlıyor.
Vogel, ürünlerin dijital aşamasının, sigorta şirketlerinin müşterilerine potansiyel teminatları kontrol etmeleri için uygulama sağlamasını da kapsadığını belirtiyor. Otonom aşamada, otomatik olarak uyarlanabilen ürünler, değişiklikleri otomatikleştirmek için ortaya çıkan teknolojileri kullanıyor.
Vogel, makinelerin müşteri gibi davranmasına iyi bir örnek olarak, kullanıcıların mürekkebi azaldığında otomatik olarak mürekkep dağıtan, internet tabanlı bir hizmet olan HP Instant Ink’i gösterdi.
Robotik uzay uçağı casus uyduları gözetlemek için uzayın sınırına uçuyor. Gökyüzünde tek bir göze sahip olup Dünya’daki olayları izlemenin, yalnızca büyük uzay güçlerinin başarabileceği büyük bir başarı olarak görüldüğü (bazılarımız için) halen hafızalarda.
Bugün, fotoğraf çeken o kadar çok uydu var ki, kuleden baloncuklar fışkıran sevimli küçük bir şato olmadan, bir akvaryumda yaşamak gibi. Buna ek olarak, uzay fırlatma sektörünün artan yetenekleri ve uzaya yük gönderme maliyetlerinin düşmesi, yeni bir uydu türü ortaya çıkardı. Nispeten yüksek ve kararlı yörüngelere yerleştirilmiş birkaç uydu yerine, amaç, çok kısa bir sürede çok düşük Dünya yörüngesine minyatür uydulardan oluşan takımyıldızlar göndermek. Bu sayede, yörüngeleri bozulmadan ve Dünya atmosferinde yanmadan önce, uyduları yalnızca gözetleme için değil, aynı zamanda iletişim, uzaktan algılama ve savaş alanı ağları için de konuşlandırarak acil durumlara hızla müdahale etmek mümkün.
Casus uydu gözetimi
Eğer konuşlandırmayı yapan sizseniz bu çok iyi ve güzel, ancak siz alıcı tarafta olduğunuzda, başkasının kısa sürede yörüngeye ne koyduğunu nasıl öğreneceksiniz? 17 Temmuz 2025’te tek bir cevap test edildi. Pilotsuz Aurora uzay uçağı, Yeni Zelanda’daki Tāwhaki Ulusal Havacılık ve Uzay Merkezi’ndeki konvansiyonel bir pistten, çift yakıtlı bir roket motoruyla havalandı. 4,8 metre (15,7 ft) uzunluğundaki ve 4 metre kanat açıklığına sahip uçak, 20.000 metre (67.000 ft) irtifaya ulaştığında Mach 1,03 azami hıza ulaştı.
Uzayın kıyısında, Morning Sparrow sensör paketi etkinleştirildi. Bu Uzay Alanı Farkındalığı (SDA) yükü, alçak yörüngelerde veya hatta yörünge altı yörüngelerde bulunan Çok Alçak Dünya Yörüngesi (VLEO) nesnelerini izlemek ve görüntülerini almak için tasarlanmıştır. Gösterici yükü, biri dar görüş alanına, diğeri geniş görüş alanına sahip iki yükten oluşur. Bu yüklerden gelen veri, yerleşik işlemeyle oluşturulan stereoskopik bir panorama sağlar.
Ortaklara göre, süpersonik hız, yüksek irtifa uçuşu, kısa dönüş süresi ve geleneksel pistlerden operasyon yapabilme yeteneğine sahip bir platformla birleştirilen bu sensör paketi, alçaktan uçan uzay araçlarının aniden ortaya çıkmasını izlemek için hızlı ve duyarlı bir yol sağlıyor.
Dawn Aerospace CEO’su Stefan Powell: “Aurora tam da bu amaçla tasarlandı: yakın uzaya tekrarlanabilir, taktiksel erişim ve fırlatılmayı aylarca veya yıllarca bekleyemeyecek yükleri desteklemek.Uzay uçaklarının, geleneksel SDA varlıklarını tamamlayarak, duyarlı uzay operasyonlarının geleceğinde önemli bir rol oynayabileceğine ve oynayacağına inanıyoruz” dedi.
Robert Keele, xAI’ın hukuk müşavirliği görevinden bir yıldan biraz fazla bir süre sonra istifa ettiğini ve çocuklarıyla daha fazla zaman geçirmek istediğini söyledi. Keele ayrıca açıklamasında, istifası hakkında yorum yapmayan patronu Elon Musk ile “dünya görüşlerimiz arasında bir boşluk” olduğunu da kabul etti.
xAI hukuk şefi istifa haberini duyurdu
Keele, haberi hem X hem de LinkedIn’de paylaşarak: “İki küçük çocuğumu seviyorum ve onları yeterince göremiyorum,” diye yazdı. Yapay zeka girişimindeki zamanını “inanılmaz” ve Musk ile çalışma deneyimini “hayatının macerası” olarak nitelendirmesine rağmen, “aynı anda iki ata binmeye – aile ve iş – devam edemeyeceğini” söyledi.
Keele’nin haberi, sosyal medyada xAI meslektaşlarının yanı sıra velilerinden de büyük bir destek dalgasına yol açtı. Mayıs 2024’te xAI’ye ilk hukuk başkanı olarak katıldığında, henüz kendi çok kısa ömürlü kısmi hukuk şirketini kurmuştu. O zamanlar, “Keele Hukuk Bürosu iyi bir performans sergiledi. Ancak xAI’da hukuk departmanında çalışma fırsatını kaçıramazdım,” diye yazmış ve kendini “çok heyecanlı ve inanılmaz şanslı” olarak tanımlamıştı.
Keele, xAI’nin Mayıs 2024’te Andreessen Horowitz ve Sequoia Capital gibi önemli isimlerin desteğiyle 6 milyar dolarlık B Serisi yatırım turunu duyurmasından hemen önce geldi ve şirkete 24 milyar dolar değer biçti. Kısa süre sonra xAI hızlı bir büyüme yaşamaya başladı ve bu yılın Mart ayında, Musk’ın o dönemde xAI’ye 80 milyar dolar, X’e ise 33 milyar dolar değer biçtiğini söylediği bir anlaşmayla, Musk’ın sosyal medya şirketi X’i satın aldı.
Girişimcilik kariyerine başlamadan önce Keele, otonom uçak üreticisi Elroy Air’de hukuk departmanı başkanı ve Airbus’ın Silikon Vadisi inovasyon merkezinde genel danışman olarak görev yapıyordu. Avukat olmadan önce NASA’da roket bilimcisi olarak çalışan ve Venüs’ün yüzeyini haritalayan projede uzay aracı navigasyonu üzerinde çalışan Lily Lim, görevi devraldı. ServiceNow gibi çok sayıda firma ve şirkette avukatlık yaptıktan sonra, 2024’ün sonlarında gizlilik ve fikri mülkiyet uzmanı olarak xAI’ya katıldı.
Bluesky, Mastodon, Threads ve Nostr gibi açık sosyal ağları tek bir yerden takip etmenizi sağlayan bir uygulama olan Openvibe, işlevselliğini genişletiyor. Böylece favori haber sitelerinizi ve bloglarınızı da takip edebilirsiniz. Girişim, bunu başarmak için yeni makaleler veya blog yazıları gibi web sitelerinden gelen otomatik güncellemelere abone olmanızı sağlayan açık bir standart olan RSS (Gerçekten Basit Sendikasyon veya haber akışları) desteği ekliyor.
Openvibe sosyal medyayı tek uygulamada topluyor
Bu eklenti, birden fazla haber okuyucusu, web sitesi veya sosyal ağ uygulaması arasında geçiş yapmanıza gerek kalmadan ilgi alanlarınızı ve diğer önemli bilgilerinizi takip etmenizi sağlayarak Openvibe’ı daha kullanışlı hale getiriyor.
Yeni özellik, Openvibe’ı açık web genelindeki güncellemeleri takip eden diğer sosyal medya ve içerik toplayıcılarıyla daha doğrudan bir rekabete sokuyor. Bu rakipler arasında, bir zamanlar Twitterrific olarak bilinen popüler bir Twitter istemcisini geliştiren şirketin yeni uygulaması Tapestry; Mastodon, YouTube ve diğer platformlardaki sosyal profilleri takip etmeyi destekleyen bir RSS okuyucusu olan Feedeeed ve Flipboard’un geliştiricilerinden yeni bir açık sosyal medya uygulaması ve tarayıcısı olan Surf yer alıyor.
Openvibe CEO’su Matej Svancer, RSS desteğinin geçen yılki lansmanından bu yana uygulamanın uzun vadeli yol haritasının bir parçası olduğunu söylüyor. Ancak, bu özellik kullanıcı tabanı tarafından yoğun bir şekilde talep gördüğü için ekibin geliştirmeye öncelik verdiğini belirtiyor. Bu özelliği kullanmak için RSS kaynaklarını tek tek ekleyebilir, uygulamanın önerdiği siteleri işaretleyebilir ve takip etmek istediklerinizin üzerinde “Takip Et”e dokunabilir veya başka bir haber okuyucusundan tüm OPML dosyanızı içe aktarabilirsiniz. Daha fazla kişi RSS’i benimsedikten sonra, Openvibe kullanıcıları popüler kaynaklara yönlendirmek için en çok eklenen akışları gösteren bir liderlik tablosu sunacak.
Ekledikten sonra, RSS güncellemelerini uygulamanın birleşik ana akışında veya özel “RSS” akışında takip edebilir veya RSS akışlarını kendi özel akışınıza ekleyebilirsiniz.
RSS, podcast’leri ve YouTube kanallarını izlemek için de kullanılabilirken, Openvibe henüz bu formatlara odaklanmadı, diyor Svancer TechCrunch’a. Teknik olarak bunları uygulamaya eklemek bugün mümkün olabilir, ancak her öğeyi bir tarayıcıda açmak zorunda kalmadığınız sürece iyi bir kullanıcı deneyimi sunmayacağını açıklıyor.
Japon otomobil devi, büyük kayıplar ve soğuyan pazar gerekçesiyle tamamen elektrikli bir gelecekten geri adım atıyor. Bu, elektrikli araç sektörüne büyük bir darbe vuruyor ve temiz otomobillere giden yolun çok daha engebeli hale geldiğinin bir işareti.
Honda tamamen elektrikli hedefinden vazgeçti
Honda, tamamen elektrikli otomobil hayaline büyük bir darbe indirdi. Japon otomobil devi, çarpıcı bir geri adım atarak, elektriklendirme stratejisini yeniden değerlendirdiğini duyurdu ve bataryalı elektrikli araçların (BEV) artık geleceğinin kutsal kasesi olmadığının sinyalini verdi.
Bu hamle, elektrikli araçları benzinli muadilleriyle rekabet edebilecek hale getiren federal vergi indirimlerinin 30 Eylül’de sona ermesiyle zaten sarsılmış olan elektrikli araç sektörü için büyük bir aksilik. Tesla’nın başarısına hayran kalan otomotiv sektörü, yıllardır tamamen elektrikli araçlara geçiş için bir yarış içindeydi. Şimdi ise en büyük oyuncularından biri frene basıyor.
Honda Avustralya Başkanı ve CEO’su Jay Joseph, yakın zamanda Drive dergisine verdiği demeçte: “BEV’ler hedef değil; daha iyi elektrikli araçlar karbon nötrlüğe ulaşmanın bir yoludur, tek yol olmayabilir. BEV’ler gelişmeye devam edecek, katı hal pilleri üzerinde çalışıyoruz, ancak hedefimiz karbon nötr, bataryalı elektrikli araçlar değil” dedi. Bu açıklama, Honda yöneticilerinin 6 Ağustos’ta düzenledikleri basın toplantısında ortaya koydukları çarpıcı stratejik değişimi doğruluyor . Artık tamamen elektrikli bir geleceğe yatırım yapmıyorlar.
Bu dönüşümün nedeni basit: Honda’nın elektrikli araç stratejisi finansal bir kabusa dönüştü. Honda Genel Müdürü Eiji Fujimura, basın toplantısında, süresi dolan Enflasyon Azaltma Yasası (IRA) vergi indirimlerinin ve genel olarak “piyasanın sakinleşmesinin” etkisiyle elektrikli araç pazarı konusunda “pek iyimser olmadıklarını” itiraf etti. Fujimura, şirketin “bu yılki elektrikli araç satışlarında zorlandığını” ve tüketici beklentilerini karşılamak için “adımları hızlandırması” gerektiğini söyledi.
Finansal sonuçlar gerçek hikayeyi anlatıyor. Honda’nın son çeyreği, doğrudan elektrikli araç (EV) faaliyetiyle bağlantılı 113,4 milyar yen (780 milyon dolar) tutarındaki tek seferlik bir giderle sarsıldı. Bu gider, Amerika Birleşik Devletleri’nde satılan elektrikli araçlardaki zararları ve şirketin gelecekteki ürün gamından çıkardığı elektrikli araç modellerine ilişkin büyük bir varlık değer düşüklüğünü içeriyordu. Şirket, elektrikli araçla ilgili yıllık giderlerinin 650 milyar yen (4,47 milyar dolar) gibi şaşırtıcı bir rakama ulaşmasını bekliyor.
Google Finans’ın yeni tasarımı, bir sohbet robotuyla birlikte yapay zekaya odaklanıyor. Uygulama ayrıca yakında daha fazla kripto para birimi verisi sunacak.
Google Finans web uygulaması, yapay zekaya odaklanarak büyük bir revizyondan geçiyor. Bu yeni tasarım, finans tabanlı soruları yanıtlayacak ve ilgili bağlantıları sağlayacak yapay zeka destekli bir sohbet robotu içeriyor. İnsanların uygulamayı gerçek dünya sonuçları olan finansal kararlar almak için kullandığı göz önüne alındığında, sohbet robotunun halüsinasyonları en aza indireceğini umuyoruz.
Google Finans yapay zeka ile iyileştirmeler yapıyor
Platform ayrıca, şirketin kullanıcıların varlık performansını anlamalarına yardımcı olması gerektiğini söylediği yeni grafik araçları da sunuyor. Teknik göstergeleri ve mum grafiklerini görüntüleme seçenekleri olacak. Google, uygulamanın yakında daha geniş bir piyasa verisi yelpazesi sunacağını iddia ediyor. Bu, kripto para birimlerine daha fazla vurgu yapılmasını da içeriyor. Uygulama ayrıca, piyasa dalgalanmalarını izlemek için iyi bir kaynak olması gereken “anlık” canlı bir haber akışı da sunacak. Ancak, herkes önemli finansal kararlar almak için bir sohbet robotu kullanmak istemiyor. Güncelleme, her şeyi geleneksel Google Finans tasarımına geri döndüren bir geçiş düğmesi içeriyor. Önümüzdeki haftalarda ABD’li müşterilere sunulmaya başlanacak.
Bu, Google’ın yapay zekayla dolup taşan uygulamaları listesindeki en yeni uygulama. Gemini’nin aramadaki hakimiyetini hepimiz biliyoruz, ancak şirketin Dokümanlar ve E-Tablolar gibi çeşitli üretkenlik uygulamalarının hepsi bir dereceye kadar yapay zeka araçlarına kavuştu. Aynı şey, Google uygulamasının Keşfet özelliği için de geçerli.
Çin, robotları araştırma laboratuvarlarından insanların evlerine getirme yönündeki daha geniş kapsamlı çabaların bir parçası olarak, 8 Ağustos Cuma günü tamamen robotlara adanmış ilk tam ölçekli alışveriş merkezini açtı.
Pekin’in ileri teknoloji bölgesi E-Town’da bulunan dört katlı Robot Alışveriş Merkezi, Ubtech Robotics ve Unitree Robotics gibi Çinli şirketler de dahil olmak üzere 40’tan fazla markanın 100’den fazla robotunu sergiliyor. Mağaza, robotlar için bir otomobil bayisi gibi faaliyet gösteriyor. Çin’de yaygın olan “4S” modelini takip ederek, satış, servis, yedek parça ve anketler veya müşterilere geri bildirim sağlama fırsatları sunuyor.
Robot alışveriş merkezi bir ilk oldu
Alışveriş merkezinin direktörü Wang Yifan yaptığı açıklamada: “Robotlar binlerce eve girecekse, yalnızca robot şirketlerine güvenmek yeterli değil” dedi. Yeni alışveriş merkezindeki robotların fiyatları 2.000 yuan’dan (278 dolar) başlayıp birkaç milyon yuana kadar çıkıyor. Albert Einstein’ın konuşan insansı bir kopyasının fiyatı ise 700.000 yuan (97.473 dolar).
Alışveriş merkezinde ayrıca robot garsonların, robot şefler tarafından hazırlanan yemek ve içecekleri servis ettiği temalı bir restoran da bulunuyor. Ziyaretçiler ayrıca robotların futbol veya Çin satrancı oynamasını izleyebilir, robot köpeklerle etkileşime girebilir veya Isaac Newton, İmparator Qin Shi Huang ve ünlü Çinli şair Li Bai gibi tarihi figürlerin animatronik versiyonlarıyla tanışabilirler.
Robot Mall’un açılışı bu ay şehirdeki iki büyük robotik konferansıyla aynı zamana denk geliyor.
2025 Dünya Robot Konferansı boyunca, 20’den fazla ülkeden yaklaşık 500 uzman, robotik alanındaki en son trendleri tartışmak üzere bir araya gelecek. Yaklaşık 200 robotik şirketi de 1.500’den fazla sergide en son araştırma ve geliştirme atılımlarını sergilemek üzere hazır bulunacak.
Sadece birkaç gün sonra, Pekin, 14-17 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşecek olan 2025 Dünya İnsansı Robot Oyunları’na ev sahipliği yapacak. İnsansı robotlar, atletizm, futbol ve danstan malzeme taşıma, ilaç ayırma ve diğer performansa dayalı ve senaryo odaklı zorluklara kadar her alanda becerilerini test edecekleri 21 etkinlikten oluşan bir dizi yarışmada karşı karşıya gelecek. Şimdiye kadar 100’den fazla takım yarışmak için kayıt yaptırdı.
Yapay zeka tarafından üretilen “beyin çürümesi” videoları internette hızla yayılıyor ve büyük ilgi görüyor. Şu anda genç kullanıcılar arasında ilgi gören bu kliplerde, spor ayakkabı giyen bir köpekbalığı ve kafasında kapuçino olan bir balerin gibi karakterler yer alıyor.
Bu trendi yönlendiren girişimlerden biri, 2022 yılında iki eski Google çalışanı tarafından kurulan OpenArt. Aylık yaklaşık 3 milyon aktif kullanıcısı olduğu söyleniyor. Şirket, yakın zamanda açık beta sürümünde kullanıcıların tek bir cümle, bir senaryo veya hatta bir şarkı girip bunu bir hikaye örgüsü içeren bir dakikalık videoya dönüştürmelerine olanak tanıyan yeni bir “tek tıklamayla hikaye” özelliğini kullanıma sundu. Bu özellik, TikTok için eğlenceli bir hikayeden YouTube için açıklayıcı videolar veya müzik videoları gibi daha ciddi içeriklere kadar her şeyi kapsayabilir. OpenArt, bu özelliğin reklamcılık için de kullanılmasını öngörüyor.
OpenArt videoları için telif konusunda dikkatli olunuyor
Tek Tıkla Hikaye ile üç şablon arasından seçim yapabilirsiniz: Karakter Vlog’u, Müzik Videosu veya Açıklayıcı. Bir karakter vlog’u için kullanıcılar öncelikle karakterlerinin bir resmini yükleyip bir komut girerek başlarlar. Bir şarkı yüklendiğinde, yazılım şarkı sözlerini anlar ve şarkının temasıyla uyumlu bir animasyon oluşturur; örneğin, bahçede açan çiçekler gibi.
Kullanıcılar, editörün storyboard modunu tekrar ziyaret ederek ve komut istemlerini değiştirerek tek tek klipleri düzenleyebilir ve daha rafine bir sonuç elde edebilirler. Platform, 50’den fazla yapay zeka modelini bir araya getirerek kullanıcıların DALLE-3, GPT, Imagen, Flux Kontext ve Stable Diffusion gibi tercih ettikleri araçları seçmelerine olanak tanır.
Yeni özelliğin amacı, devam eden tartışmalara rağmen oldukça popülerliğini koruyan bir mecra olan yapay zeka yaratıcısı olma engelini daha da düşürmek. Bu araçlar faydalı olabilse de (örneğin, özgün karakterler ve anlatılar içeren içerikleri hızla üretmek için video oluşturucuları kullanmak gibi), ele alınması gereken birçok etik sorun da vardır. Bunlar arasında, diğer sanatçıların stillerini taklit etmek, fikri mülkiyet hakları ve kötüye kullanma ve yanlış bilgi üretme tehlikeleri yer alıyor.
Kurucu ortak ve CEO Coco Mao verdiği demeçte: “Fikri mülkiyet ihlali konusunda dikkatli olmaya çalışıyoruz. Bazı fikri mülkiyet karakterlerini yüklediğinizde, kullandığımız modeller varsayılan olarak bunları reddediyor ve fikri mülkiyet karakterini üretemiyor, ancak bazen de hata veriyor” dedi.
Microsoft Lens; kağıt belgeleri, kartvizitleri, makbuzları ve diğer her şeyi kolayca okunabilir dijital dosyalara dönüştüren bir mobil belge tarayıcısı olarak görev yapıyordu. Microsoft, artık bu uygulamanın kullanımdan kaldırıldığını ve kullanıcılarını Copilot AI sohbet uygulamasına yönlendirdiğini söylüyor.
Microsoft Lens uygulaması için kötü son
Yeni bir destek belgesine göre, Lens 15 Eylül 2025’te iOS ve Android cihazlardan kaldırılacak, ardından 15 Kasım 2025’te Apple App Store ve Google Play’den kaldırılacak. Mevcut kullanıcılar, 15 Aralık 2025’e kadar uygulamanın tarama özelliklerini kullanmaya devam edebilecek. Bu tarihten sonra yeni taramalar mümkün olmayacak, ancak uygulama kullanıcının cihazında kaldığı sürece önceki taramalara erişim sağlanacak.
İlk olarak 2015 yılında piyasaya sürülen Microsoft Lens (o zamanlar Office Lens olarak biliniyordu), başlangıçta Windows Phone cihazları için tasarlanmış bir uygulamadan evrimleşti. Temel işlevleri diğer mobil tarama uygulamalarına benzese de belirli işlevler için kullanıcılardan ek ücret talep etmiyor veya onları bir aboneliğe zorlamıyor; bu da günümüz App Store’unda nadir görülen bir durum.
Bunun yerine, herhangi bir notu (el yazısı veya başka bir şekilde), belgeyi, makbuzu, kartviziti ve hatta beyaz tahta karalamalarını PDF, Word, PowerPoint, Excel veya görseller gibi seçtiğiniz dosya biçimine dönüştürme görevini yerine getirdi. Ayrıca, ortaya çıkan görüntüyü iyileştirmek, belgeyi aydınlatmak, daha keskin bir siyah beyaz kopyaya dönüştürmek ve daha fazlası için çeşitli yerleşik filtreler de sundu. Daha sonra dosyayı Microsoft uygulamalarından birine, diğer çevrimiçi hizmetlere veya film rulonuza kaydedebilirsiniz. Bu basit ve iyi sonuç veriyordu.
Uygulamanın yaklaşan kapanışı ilk olarak Bleeping Computer sitesi tarafından fark edildi ve site, kullanıcıların Lens’te bulunan tüm işlevlerden yoksun olan Microsoft 365 Copilot uygulamasına yönlendirildiğini belirtiyor. Copilot tarama işlemlerini gerçekleştirebilse de bu taramaları doğrudan OneNote, Word veya PowerPoint’e kaydetmeyi desteklemiyor ve kartvizit taramalarını da OneNote’a kaydetmiyor. Ayrıca, sitenin belirttiğine göre, Lens’in sesli okuma ve Immersive Reader entegrasyonu gibi erişilebilirlik özelliklerinden de yoksun.
Uygulama zekası sağlayıcısı Appfigures’ın verilerine göre, Lens, yaşına rağmen oldukça popülerliğini koruyor ve son 30 günde App Store ve Google Play’de 322.000’den fazla indirmeye ulaştı. Şirketin verilerine göre, Ocak 2017’den bu yana 92.3 milyon kez indirildi.
Bu ay yayınlanan bir vaka çalışması, modern zamanlara uygun, uyarıcı bir öykü sunuyor. Doktorlar, bir adamın ChatGPT diyet tavsiyelerini uyguladıktan sonra zehir kaynaklı psikoz yaşadığını ayrıntılarıyla anlatıyor.
Washington Üniversitesi doktorları, Annals of Internal Medicine: Clinical Cases dergisinde gerçek Black Mirror olayını belgeledi. Adamın, ChatGPT diyet önerisi üzerine üç ay boyunca aldığı bromürden zehirlendiği bildirildi. Neyse ki, tedaviyle durumu düzeldi ve başarıyla iyileşti.
ChatGPT diyet tavsiyesi sağlık problemlerine neden oldu
Bromür bileşikleri, 20. yüzyılın başlarında uykusuzluktan anksiyeteye kadar çeşitli sağlık sorunlarının tedavisinde yaygın olarak kullanılıyordu. Ancak zamanla, insanlar bromürün yüksek veya kronik dozlarda toksik olabileceğini ve ironik bir şekilde nöropsikiyatrik sorunlara yol açabileceğini fark ettiler. 1980’lere gelindiğinde, bromür çoğu ilaçtan çıkarıldı ve bromür zehirlenmesi veya bromizm vakaları da azaldı. Yine de bu bileşen bazı veteriner ilaçlarında ve gıda takviyeleri de dahil olmak üzere diğer tüketici ürünlerinde kalmaya devam ediyor ve ara sıra bromizm vakaları bugün bile yaşanıyor. Ancak bu olay, yapay zeka kaynaklı ilk bromür zehirlenmesi olabilir.
Rapora göre, adam yerel bir acil servise başvurdu ve personele komşusu tarafından zehirleniyor olabileceğini söyledi. Bazı muayeneleri iyi olmasına rağmen, adam ajite ve paranoyaklaştı, susamış olmasına rağmen kendisine verilen suyu içmeyi reddetti. Ayrıca görsel ve işitsel halüsinasyonlar gördü ve kısa süre sonra tam teşekküllü bir psikotik atak geçirdi. Psikozunun ortasında kaçmaya çalıştı ve ardından doktorlar onu “ağır sakatlık nedeniyle istem dışı psikiyatrik gözetime” aldı.
Doktorlar damardan sıvı ve antipsikotik verdiler ve durumu düzelmeye başladı. Adamın hastalığının bromizmden kaynaklandığından erken şüphelendiler ve adam tutarlı bir şekilde konuşabilecek kadar iyileştiğinde, bunun vücuduna nasıl girdiğini tam olarak anladılar. Adam, doktorlara üç ay önce kasıtlı olarak ChatGPT diyet önerisi olarak sodyum bromür almaya başladığını söyledi. Beslenmesinde çok fazla sofra tuzu (sodyum klorür) olmasının olumsuz sağlık etkileri hakkında okumuştu. Ancak literatürü incelediğinde, yalnızca sodyum alımını nasıl azaltacağına dair tavsiyelerle karşılaştı. Doktorlar, “Üniversitede beslenme eğitimi almış olmasından ilham alan adam,” diye yazdı ve bunun yerine diyetinden klorürü çıkarmayı denemeye karar verdi. Yardım için ChatGPT’ye başvurdu ve görünüşe göre klorürün bromürle güvenli bir şekilde değiştirilebileceği söylendi. Yapay zeka testinin sonucu temiz çıkınca, ChatGPT diyeti uygulayarak internetten satın aldığı sodyum bromürü tüketmeye başladı.
Olayın zaman çizelgesi göz önüne alındığında, adam muhtemelen ChatGPT 3.5 veya 4.0 kullanıyordu. Doktorlar adamın sohbet kayıtlarına erişemediği için, talihsiz konsültasyonunun tam olarak nasıl geliştiğini asla bilemeyeceğiz.
Her yıl bilişim sektörünün büyük heyecanla beklediği “Bilişim 500 – İLK BEŞYÜZ BİLİŞİM ŞİRKETİ Araştırması” sonuçları, bu yıl “Bakış Açını Değiştir” mottosu ile 7 Ağustos Perşembe günü Grand Pera Tarihi Emek Sineması’nda gerçekleştirilen ödül töreninde açıklandı. Ülkemiz ve global pazar için yol gösterici olarak kabul edilen Bilişim 500 Araştırması’na ilişkin verilerin paylaşıladığı törende, 4 ayrı ana kategoride birinci olan şirketlere ödülleri takdim edildi. İlgili bakanlıklar ve kurullarının yanı sıra bilişim sektörünün üst düzey profesyonellerinin katılımı ile gerekleşen törende ‘25 Yıl Kadın Bilişimci Ödülleri’, ‘35 Yıl Emek Ödülleri’, ‘50 Yıl Emek Ödülü’ ve BThaber Özel Ödülleri de sahiplerini buldu.
Kategorilere göre sektörün liderleri açıklandı
Şirketlerin ciro bilgilerine göre genel ve kendi kulvarında sıralandığı araştırmanın sonuçlarına göre; bilişim sektörün zirvesinde bu yıl da Turkcell yer aldı. Türk Telekom’un ikinci, Vodafone’un üçüncüsırada yer aldığıBilişim 500Araştırması’nın Türkiye Ekonomisine Katkı Özel Ödülleri kategorisinde; yılın Ar-Ge yatırımı kategori birincisi Logo Yazılım olurken; yılın yapay zeka kategori birincisi Deeptech oldu. Yılın Türkiye merkezli üretici hizmet kategori birincisi Türk Telekom, yılın Türkiye merkezli üretici yazılım kategori birincisi Intertech, yılın donanım ihracatı kategori birincisi Karel, yılın hizmet ihracatı kategori birincisi TP, yılın yazılım ihracatı kategori birincisi olarak Havelsan ödüle layık görüldü.
Tören sponsorluğunu KoçSistem, yayın sponsorluğunu Odine’nin üstlendiği, DeepTech, Link Bilgisayar, Sistem Global, BulutTahsilat, BlackLion’ın sponsorlar arasında yer aldığı Bilişim 500 Ödül Töreni’nin açılış konuşmasını BThaber Başkanı Murat Göçe yaptı. Açılış programında; T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan, BThaber Başkan Yardımcısı Özlem Unan, KoçSistem Genel Müdürü Mehmet Ali Akarca, Odine Solutions Teknoloji COO’su Bora Yücel, Link Bilgisayar Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Geyik, Ekonomist Dr. Hakan Yurdakul, Sistem Global Teknoloji ve Yazılımdan Sorumlu Şirket Ortağı Baha Tosun, DEEPTECH Universe Savunma ve Bilişim Teknolojileri Yönetim Kurulu Başkanı Emre Evren törende yaptıkları konuşmalar ile sektörün bugünü ve yarınına ayna tuttular.
Bilişim sektörünün en önemli etkinliklerinden biri olan Bilişim 500 araştırmasını ve ödül törenini 26 yıldır sürdürüyor olmanın gururunu yaşadıklarını belirten BThaber Başkanı Murat Göçe konuşmasında “Her yıl Bilişim 500 araştırmamızın çalışmalarına törenden 8 ay önce başlıyoruz. Uzun, meşakkatli ve yorucu olan bu süreci yönetirken en çok vakit ayırdığımız konu yılın mottosunu belirlemek oluyor.
Çok önemsiyoruz, çünkü mesajlarımızı taşıyor. Bu yıl için mottomuzu “Bakış Açını Değiştir” olarak belirledik. Dünyada ve ülkemizde kötü, canımızı sıkan olaylar da oluyor. Peki bu olaylara bakıp ne yapacağız? Elbette işimizi geliştireceğiz. Bilişim 500 sonuçlarında da göreceksiniz, zamanında doğru iş yapan firmalarımız yükseliyor. İşte büyün hikaye, bakış açısını değiştirmek ve çok çalışmak. Olumsuzluklara takılmayacağız, çok ve verimli çalışıp ülkemiz için de fayda sağlayacağız” dedi.
Bilişim 500’deki şirketlerin toplam geliri, 1,1 trilyon TL’ye ulaştı
Konuşmasında sektörün genel eğilimlerini, şirketlerin sektördeki konumlarını ve rekabet dinamiklerini analiz eden Bilişim 500 Araştırması’nın, yatırımcılar ve iş dünyası profesyonelleri için önemine değinen BThaber Başkan YardımcısıÖzlem Unan, “2024 yılında sıralamaya giren şirketlerin toplam geliri, bir önceki yıla göre %56 oranında arttı. 2023 yılında bu büyüme TL bazında %88, dolar bazında ise %31 seviyesindeydi. 2024 yılında sıralamaya giren şirketlerin toplam geliri, bir önceki yıla göre %56 oranında artarak 1,1 trilyon TL’ye ulaştı. Yaklaşık 34 milyar dolara denk gelen bu rakam ile dolar bazında %13 düzeyinde bir büyümeye elde edildi. Sıralamaya giren şirketlerin 90’ı %100’ün üzerinde gelir artışı sağlarken, en yüksek büyüme oranı %690 olarak gerçekleşti” dedi.
Sektör dinamikleri incelendiğinde, odağın yapay zeka ve sürdürülebilirlik başlıklarına kaydığının gördülüğünü belirten Özlem Unan “Üretken yapay zeka, siber güvenlik, bulut teknolojileri ve sürdürülebilirlik yalnızca gündemdeki kavramlar olmanın ötesine geçerek, kurum stratejilerinin merkezine yerleşmiş durumda. Özellikle üretken yapay zeka uygulamaları, kurumların iç süreçlerinden müşteri etkileşimlerine kadar geniş bir yelpazede dönüşüm yaratıyor. Ancak bu dönüşüm sürecinde en dikkat çeken zorluklardan biri, gelişmiş teknoloji alanlarında uzman insan kaynağına erişimin giderek zorlaşması” diyerek “Bu noktada, dış kaynaklı BT hizmeti sağlayıcılarının ve yönetilen hizmetlerin stratejik önemi her geçen gün artıyor” yorumunda bulundu.
500’ün 90’ı yüzde 100’den fazla büyüdü
En yüksek büyüme gösteren şirketin TL bazında yüzde 690 büyüdüğünün belirlendiği araştırmaya, geçtiğimiz yıl sıralamada yer almayan 74 yeni şirket sıralamaya girdi. Yüzde 100’ün üzerinde büyüyen şirket sayısı ise 90 oldu.
Yapay zeka gelirlerinde bir önceki yıla göre %100’e varan bir büyüme
Araştırma kapsamında yapay zeka gelirlerinde bir önceki yıla göre %100’e varan bir büyüme kaydedildi. Diğer yandan bulut hizmetleri gelirleri ise yüzde 76 oranında arttı.
Türkiye’de üretilen yazılım gelirleri %93 artışla 69 milyar TL’ye yükseldi
Araştırma yazılım sektöründeki ivmeyi de ortaya koydu. Türkiye’de üretilen yazılım gelirleri %93 artışla 69 milyar TL’ye yükseldi. Bu gelirin %63’ü sektörel yazılımlardan elde edildi. Finans, bankacılık ve savunma sektörlerindeki yazılım gelirlerinin büyümesi de dikkat çekici. Yazılım ihracat gelirleri %99 artarak 14 milyar TL’yi aşarken, hizmet ihracatı da %78 oranında büyüdü.
Dr. Ömer Fatih Sayan: 2026 yılında 5G ile herkesi buluşturacağız
“Bilişim sektörünün en prestijli çalışmalarından biri olan Bilişim 500’e emek veren herkesi kutlarım” diyerek sözlerine başlayan T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan “Bakış açını değiştir temasını çok yerinde ve düşündürücü bir çağrı olarak görüyorum. Bu hepimiz için sorumluluk demek. İçinde bulunulan çağda, değişimin artık istisna değil, harfi harfine uyulması gereken bir kural olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:
“Dünya sürekli değişiyor. Dolayısıyla eski kalıplarla, dünün alışkanlıklarıyla yol almaya çalışmak adeta yerinde saymaya eşdeğer. Hele ki söz konusu teknoloji, bilişim ve iletişimse bu alanlarda ayakta kalmak için yalnızca değişimi ayak uydurmak değil, aynı zamanda buna yön vermek gerekiyor. Bu noktada ülkeleri, şirketleri, bireyleri birbirine bağlayan güçlü ve tetikleyici bir durum, yeni durum devreye giriyor, bu da veri. Veri, dijital çağımızın yeni petrolü, bilgi ise onun en kıymetli ürünü. Ancak bilgiye ulaşmak tek başına yeterli değil aslolan olan o bilgiyi anlamlandırmak, onu işlemek, nihayetinde topluma, ülkeye, insana fayda sağlayacak katma değeri bu bilgiyi dönüştürebilmek.”
5G ve ötesi teknolojilere geçiş sürecinde yerli ve milli teknolojilere odaklanıyoruz
Türkiye’nin dört bir yanında yaygınlaşan veri merkezleri, fiber yatırımları, 5G geçiş sürecinde yapılan hazırlıkların, Türkiye’nin dijital ekonomideki rolünü adeta daha da sağlamlaştırdığını söyleyen Sayan “5G ve ötesi teknolojilere geçiş sürecinde yerli ve milli teknolojilere odaklanıyoruz. 2026 hedefimiz net. Türkiye’nin dört bir yanında tamamen yerli ve milli teknolojilerle 5G’yi aktif kullanabilmek. 5G ihalesini önümüzdeki aylarda yapacağız, 2026 yılında 5G ile herkesi buluşturacağız” dedi.
Konuşmasında sahte belgelerle e-imza üretilmesi sürecine de değinen Sayan, “İşin içine sosyal medyada dahil olduğunda dezenformasyon adeta başrolde oluyor. Şunun altını özellikle çizmek istiyorum ki bütün kritik durumlarda olduğu gibi biz bu sürecinde ilk anından itibaren tüm hassasiyetimizle devredeydik, bu süreçte de yapılması gereken her şeyin titizlikle yapıldığını anlattı. Vatandaşımızın verisini, kimliğini, haklarını korumak için ne gerekiyorsa yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Dijitalleşme yönetimli ve güvenli bir şekilde ilerlemeli
Yapay zekanın, sektörlere ve kişilere etkilerinden bahseden Sayan, dijitalleşmenin kontrolsüz değil, yönetimli ve güvenli bir şekilde ilerlemesi gerektiğini aktardı. Sayan konuşmasında “Özellikle gençlerimize hedef alan konu var. Büyük bir hassasiyet konusu. Siber zorbalık, pornografi, kimlik hırsızlığı, dijital bağımlılık, dijital dolandırıcılık, yasa dışı bahis siteleri. Hepsi toplumsal birer tehdit. İşte bu yüzden hem teknolojiyi geliştirmek hem de bu teknolojiye dair toplumsal bir bilinç oluşturmak zorundayız” dedi.
Bizim kararımız net. Türkiye’nin verisi Türkiye’de kalacak
Veri güvenliğine ilişkin olası riskleri sonlandırabilmek adına yaptıkları çalışmaları aktarıp, veri güvenliğine önem verdiklerini dile getiren Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, “Bizim kararımız net. Türkiye’nin verisi Türkiye’de kalacak. İşte bunu yapmak zorundayız. Nasıl yapacağız derseniz yapay zeka konusunda da millileşerek. Gerekli adımlar atıyor ve verilerimizin ülke sınırları içerisinde güvende olması için de önlemleri alıyoruz. Dezenformasyon Yasası bu bakış açısının bir ürünü. Bununla ilgili çalışmalar tamamlanmış olsa da özellikle son dönemde yaşanan gelişmeler bize gösterdi ki bu konuya çok daha eğilmeliyiz” açıklamasında bulundu.
Bilişim 500 açılış programı sektörün öncü firmalarının yöneticilerinin konuşmacıları ile devam etti.
“80. yılımızda çok çalışıyor, zihinleri de değiştirmeye çalışıyoruz”
Açılış programında konuşan, yıllardır Bilişim 500 Araştırması’nı referans kaynağı olarak konumlandırdıklarını belirten KoçSistem Genel Müdürü Mehmet Ali Akarca sözlerine şu şekilde devam etti. “Bugünün mottosu olan bakış açımızı değiştirmek, hepimizin yapması gereken. Bugün bakış açımız neyse, ondan daha farklı bir yerden bakmamız lazım. Farklı bakış ile ortaya çıkan örnekler bilim dünyasını değiştirdi. Günümüzde teknoloji artık gerekli mi değil mi diye sormuyor, teknolojiyi biz insanlar için nasıl daha iyi kullanabiliriz, sorusunun cevabına bakıyoruz. Hepimiz ülkemiz için, bizden sonraki nesil için, şirketlerimiz için daha iyi nasıl yapabiliriz ve teknoloji buna nasıl bir araç olabilir diye bakıyor, yeni bakış açılarına geçmeye çalışıyoruz. KoçSistem olarak 80. yılımızı kutlarken bizden önce atılan tohumu hep birlikte, kamu ve özel sektörle, iş ortaklarımızla, tüm paydaşlarımızla büyütüyoruz. Bizden sonrası için farklı bir bakış açısıyla farklı iş modellerini hayata geçirmek için çok çalışıp üretirken, zihinleri de değiştirmeye çalışıyoruz. Teknoloji var, Türkiye’de çok iyi mühendisler de var ama önemli olan bizim zihinleri ve kültürleri değiştirmemiz. Değiştirdiğimiz takdirde hepimiz çok daha iyi çok daha güvenli, zengin, bereketli bir Türkiye’yi ve dünyayı konuşacağız” dedi.
Değişiminin kolektif zeka ile geleceğine inanıyoruz
Açılış programında konuşması ile yer alan Odine Solutions Teknoloji COO’su Bora Yücel, “Yıllarca yurt içinde yurt dışında çok sık söylediğim bi cümle var; ‘Ölçemediğini yönetemezsin, yönetemediğini de geliştiremezsin.’ Bu yaklaşımla, 26 yıldır devam eden Bilişim 500 Araştırması’nı çok anlamlı buluyoruz. Günümüzde bakış açısını değiştirmek, bir tercih değil bir zorunluluk.
Son 2 sene içerisinde özellikle yapay zekanın hızlı gelişimine birlikte şahit oluyoruz. Artık teknolojiye erişmek bir ayrıcalık olmaktan çıktı. Ama o teknolojiyi hayatımıza, iş yapış şekillerimize nasıl uyarlayabildiğimiz önemli. Her ne kadar teknolojiye yetişmek artık kolaylaşmış olsa da Türkiye’de şirketler arasında yapay zekayı tam anlamıyla süreçlerine yansıtmış şirket sayısı ne yazık ki oldukça düşük. Boşluk olarak uzmanlık eksikliğini görüyoruz” diyerek insan kaynağının önemine de dikkat çekti.
Amerika’da kurduğumuz yapay zeka üzerine araştırma geliştirme yapacak patentler üretecek şirketimiz Odine Labs’i kurduklarını belirten Yücel konuşmasında, “Değişiminin kolektif zeka ile geleceğine inanıyoruz bu yüzden kamu, ve özel sektör,üniversiteler ve tüm paylaşlarla yapıcağımız iş birliklerine çok önem veriyoruz” dedi.
Dr. Hakan Yurdakul: “Birleşmeleri, satın almaları dikkate alın”
Bilişim hizmetlerinde ihracattaki performansınızın kıymetli bir gösterge oluğunu belirten Ekonomist Dr. Hakan Yurdakul “38 OECD üyesi içinde 2024’te Türkiye’nin bilişim ihracatı 4.5 milyar dolardı. Türkiye OECD’de 8.sırada, yani çok başarılı. 2003’ten 2024’e kadar 22 kat hizmet ihracatını bilişimde artırmış olan Türkiye’nin toplam servis ihracatı payı yüzde 9. Türkiye daha çok yol katedecek potansiyele sahip. Türkiye ile İspanya çok benzer özellikler gösteren iki ülke. Fakat bilişim servis ihracatı toplam servis ihracatına pay olarak kimi zaman Türkiye’de yüzde 9 iken, İspanya’da 16.8. Türkiye’de yine teknoloji geliştirme bölgelerindeki yabancı şirketlerin oranı yüzde 4.4 iken İspanya da yüzde 18-20 arası değişiyor. Son bir ölçekte Türkiye 2023 yılında uluslararası patent enstitüsüne toplam 10081 tane patent başvurusunda bulunmuş. İspanya da bu 8047. Türkiye’deki patent başvuruların yüzde 90’ını Türk vatandaşları ve Türk firmaları tarafından yapılırken, İspanya’da bu oran yalnızca yüzde 41. Dolayısıyla büyümek için ölçeklenin, uluslarasılaşın. Bunun için de birleşmeleri, satın almaları dikkate alın. Paydalarınıza kıymet verin” dedi.
Özel Ödüller de Sahiplerini Buldu
“Bakış Açını Değiştir” mottosu ile gerçekleştirilen törende ayrıca 25 Yıl Kadın Bilişimci Ödülleri, 35 Yıl ve 50 Yıl Emek Ödülleri ve BThaber Özel Ödülleri de verildi. 25 Yıl Kadın Bilişimci Ödülleri; Emine Korkmaz, Arzu Batur Yalçinkaya, Fulya Biçak Muştu, Nilüfer Şebnem Ansen, Gülsün Gönültaş Akhisaroğlu ve Hande Önder’e takdim edildi. 35 Yıl Emek Ödülleri’ni Okan Şengül, Neslihan Aksun, Gürkan Sel, Reha Emekli, Yusuf Biton alırken, 50 Yıl Emek Ödülü’nün sahibi Cüneyt Kalpakoğlu oldu. BTHaber Vefa Ödüllerinin sahipleri ise şöyle sıralandı: Ventus Creative, Eti Danışmanlık, HCS Kablolama Sistemleri, Blacklion, KoçSistem ve Schneider Electirc.
