Unicorn; yani tek boynuzlu at mitolojik dünyanın en efsanevi canlılarından biri. Ancak bu sözcük bugünlerde bir başka şeyi daha tanımlıyor: Milyar dolar değerine ulaşan girişimleri.
GP Bullhound tarafından yayınlanan bir rapor, Avrupa’da tekboynuz ünvanını taşıyan 13 yeni şirket olduğunu ortaya koydu. Araştırma, tüm şirketleri değil, belirli kriterleri karşılayan şirketleri inceliyor. Bu kriterler arasında şirketin genel merkezinin Avrupa’da olması ve 2000 yılından sonra kurulmuş olması öne çıkıyor.
Raporun detaylarına bakıldığında son 30 yılda Avrupa’da 40 şirketin milyar dolar değerini aştığı görülüyor. Listede tanıdık ve daha sonra çeşitli büyük şirketler tarafından satın alınanlar da bulunuyor. Pazar değeri açısından son 30 yılın ilk sırasında Skype bulunuyor. 8 milyar doların üstünde bir değere sahip olan şirketi yine benzer bir tutarla Spotify ve Rocket Internet takip ediyor. 40 şirket arasında Yandex, Supercell, Yemeksepeti’ni satın alan Delivery Hero ve Skyscanner gibi Türkiye’de de tanınan şirketler var. Bu 40 şirketin ortalama piyasa değeri ise 3 milyar dolar seviyesinde.
İngilizler önde, İsveç takipte…
Son değerlendirmeye göre 13 şirketin 8’i İngiltere merkezli. Almanya’dan üç, Fransa ve Hollanda’dan ise 1’er şirket bulunuyor. 2000 yılının başlangıç kabul edildiği tabloda ise bu 40 şirketin piyasa değerinin toplamda 120 milyar dolara ulaştığı görülüyor. İngiliz şirketler 17 ile ilk sırada bulunurken İsveç, 6 ‘tekboynuz’ ile ikinci sırada bulunuyor. Almanya ve Rusya ise 4’er şirketle takipte.
ABD’deki duruma bakıldığında ise benzer kriterleri karşılayıp ‘unicorn’ olarak tanımlanan 22 yeni şirket olduğu görülüyor. Toplam piyasa değeri ise çok daha fazla. Yalnızca Facebook bile 275 milyar dolarla tüm Avrupa merkezli milyar dolarlık şirketlerin toplamının iki katı değere sahip.
Kurucuların yaş ortalaması yüksek
GP Bullhound’un listesindeki 13 şirketin ortalama değeri 2.1 milyar dolar olarak ölçülmüş. Bunların yüzde 31’inin finans teknolojileri üzerine çalışması dikkat çekici. Bu şirketlerin bir önceki yıla oranla ortalama büyüme oranı ise yüzde 33’ü buluyor. Rapordaki bir diğer dikkat çekici nokta ise tümünün Almanya’da ürün ve hizmet sunuyor olması.
Rapordaki bir diğer dikkat çeken nokta ise kurucularının yaş ortalaması. Burada 35-40 yaş aralığının yüzde 36 ile ilk sırada olduğu görülürken, yüzde 22’lik bir kesim 30-35 yaş arasında. 25 yaşın altında olanlar ise yüzde 14’lük paya sahip.
Listedeki 13 şirket ve faaliyet alanları ise şu şekilde sıralanıyor;
Adyen: Amsterdam, Hollanda merkezli şirket finans teknolojileri üzerine çalışıyor. Şirket, 2014 Aralık ayında aldığı yatırımla 1.5 milyar dolarlık piyasa değerine ulaştı.
BlaBlaCar: Türkiye’de de 2014’le birlikte faaliyet göstermeye başlayan BlaBlaCar’ın merkezi Fransa’da bulunuyor. Şirket, şehirlerarası ulaşım konusunda özel araç sahipleriyle yolcuları buluşturan bir platform olma niteliği taşıyor.
Delivery Hero: Yemeksepeti’ni 587 milyon dolara satın alan Delivery Hero’nun merkezi Almanya’da. Avrupa’nın alanındaki en büyük şirketlerinden biri olan Delivery Hero’nun önemli bir hissesi Rocket Internet’e ait.
FanDuel: Listedekilerden farklı bir odağı olan FanDuel, fantazi futbol olarak da tanımlanan sanal oyunlar için altyapı sunuyor. 125 çalışanı bulunan Şirket, futbolun dışında basketbol, Amerikan futbolu gibi farklı oyunlar için de benzer bir servis sunuyor.
Farfetch: Moda ve e-ticareti birleştiren Farfetch, listedeki İngiltere merkezli bir diğer şirket. 2008’de Londra’da kurulan Farfetch, bugün Londra dışında Paris, New York, Milan, Bükreş, Riyad ve Seattle’da da ofislere sahip.
Funding Circle: Finans teknolojileri alanının önde gelen isimlerinden biri olmayı başaran Funding Circle’ı online bir nakit akışı ve borç servisi gibi düşünmek mümkün. 2010 yılında kurulan şirketin hizmet verdiği kurumlar arasında İngiltere hükümetinin de bulunması geldiği noktayı gösteriyor.
Home24: Listedeki üç Almanya merkezli şirketten biri olan Home24, Almanya’nın en büyük online mobilya mağazası olma niteliği taşıyor.
Powa: Ödeme sistemleri üzerine çözüm sunan Powa, listede İngiltere merkezli bir diğer şirket. 2007’de kurulan şirketin portföyünde bulut tabanlı e-ticaret çözümleri ile tablet pos gibi ürünler bulunuyor.
Rocket Internet: Avrupalı internet şirketleri arasında ilk akla gelen isimlerden biri olan Rocket Internet, bu yıl milyar dolar barajını aşan bir diğer şirket oldu. Almanya merkezli şirket bir dönem Türkiye’de de çeşitli yatırımlarıyla adından söz ettirmişti.
Shazam: 2002 yılında, henüz akıllı telefonların bu denli hayatımıza girmediği dönemde kurulan Shazam, çalan şarkının bir bölümünden adını ve söyleyeni bulmayı sağlayarak dikkat çekmişti. İngiltere merkezli şirket, müzik sektörünün gelişiminde de önemli bir role sahip.
Skrill: Online para transferi üzerine faaliyet gösteren Skrill, 200 ülkede ve 40 farklı para biriminde kullanılabilmesiyle öne çıkıyor. 2001’de kurulan şirketin 36 milyonun üzerinde kayıtlı müşterisi bulunuyor.
Transferwise: Skrill gibi online para transferi alanında uzmanlaşan TransferWise, Virgin Group CEO’su Richard Branson’dan aldığı yatırımla dikkatleri üzerine çekmişti. Şirketin ortaya çıkış hikayesi ise ilginç. Kurucularından Taavet Hinrikus ve Kristo Kaarman Londra – Estonya arasında para transferinde sıkıntı yaşayınca şirketi kurma kararı almış.
Ve: Ve Interactive, listedekiler arasında satın almayla büyüyenler arasında yer alıyor. 6 binden fazla e-ticaret şirketi içi platform sunan Ve, Aralık 2014’te bulut tabanlı veri görselleştirme hizmeti sunan Fransız qunb şirketini bünyesine katmıştı.
