İngiliz reklam grubu WPP yaptığı açıklamada, markaların kendi kampanyalarını planlamaları, oluşturmaları ve yayınlamaları için yapay zeka destekli pazarlama platformuna erişmesine izin verdiğini duyurdu.
Yapay zeka pazarlama işinde iddialı
Yapay zeka platformu WPP Open’ın yeni sürümü olan WPP Open Pro, tam hizmet ajansları kullanmayan daha küçük markalar için tasarlandı ve mevcut müşterilerine yeni özellikler sunmak üzere tasarlandı. Reklam grupları, markaların kendi yaratıcı ve planlama çalışmalarını daha fazla yapmak için yapay zeka kullanmaya başlaması ve ajanslara ödedikleri ücretleri azaltması gibi zorluklarla karşı karşıya.
WPP, geçen yıl dünyanın en büyük reklam grubu unvanını Fransız rakibi Publicis’e kaptırmasının ve hisselerinin bu yıl yarıdan fazla düşmesinin ardından, durumu düzeltmek için Cindy Rose’u atadı. Ogilvy, AKQA ve WPP Media’nın sahibi olan şirket, doğrudan müşterilere de dahil olmak üzere çeşitli entegre, yapay zeka destekli dağıtım modelleri sunan rakipleri arasında ilk olduğunu söyledi. Geçtiğimiz ay Mark Read’den görevi devralan Rose, WPP’nin yaratıcı ve stratejik yeteneğinin, Coca-Cola gibi dünyanın en büyük markaları için yaptığı her şeyin merkezinde olacağını söyledi. Ancak teknolojinin sektörü kökten yeniden şekillendirdiğini ve yeni platformun yapay zeka yeteneklerini çok daha geniş bir marka ve işletme yelpazesinin kullanımına sunacağını belirtti.
Rose: “Bu, pazarlamanın sunulma biçimini dönüştürmek, toplam hedef pazarımızı genişletmek ve daha fazla markaya yapay zeka çağında liderlik etmek için ihtiyaç duydukları araçları sağlamakla ilgili” dedi. Platformun, markaların saniyeler içinde kanala özel reklamlar oluşturmasını sağlayacağı belirtildi.
Örneğin, bir kahve dükkanı zinciri, marka onaylı görselleri yapay zeka tarafından oluşturulan içerikle birleştirerek yeni bir mağaza açılışı için bir kampanya oluşturabilir. WPP, reklamın daha sonra yayınlanmak üzere WPP’nin Açık Medya Stüdyosu’na aktarılabileceğini veya doğrudan büyük platformlarda yayınlanabileceğini söyledi.
Mobileye, güçlü otonom sürüş çipi talebi sayesinde çeyreklik gelir tahminlerini aştı. Mobileye Global günü üçüncü çeyrek geliri için Wall Street beklentilerini aştı. Otomobil üreticileri, otonom yazılımları benimseme telaşıyla şirketin sürücü destekli çiplerinin siparişlerini artırdı. Şirket, müşterilerinin stoklarını eritmesiyle uzun süren durgunluğun ardından otonom sürüş sistemlerine olan talepte artış görüyor. Mobileye müşterileri, pandemi sırasında bir kıtlık yaşamamak için stok yapmıştı.
Mobileye otonom sürüş ile tahminleri aştı
Mobileye CEO’su Amnon Shashua: “Otomobil üretimindeki istikrar, makro belirsizlik nedeniyle daha önce benimsediğimiz muhafazakarlığı ortadan kaldırarak, tam yıl beklentilerimizi tekrar yükseltmemiz için bize güven veriyor” dedi.
Şirket: “2026’da başlayacak sürücüsüz robotaksilerin ticarileştirilmesine” hazırlanıyor. Intel’in en büyük hissedarı olduğu çip üreticisi, daha önce birçok firmanın yeni gelişen pazarın daha büyük bir kısmına göz dikmesiyle robotaksi sektöründen elde edeceği gelir potansiyelini işaret etmişti.
Mobileye, otonom taksileri piyasaya sürmek için Lyft gibi firmalarla iş birliği yapıyor. Analistler, otonom taksilerin birkaç yıl içinde büyük bir pazarda giderek daha rekabetçi hale geleceğini söylüyor.
Talep artsa bile, otomobil ve yedek parça ithalatına uygulanan gümrük vergileri Mobileye’nin birçok müşterisini baskı altına alarak tedarik zincirlerini yeniden düzenlemeye zorladığı için ekonomik belirsizlik devam ediyor.
LSEG tarafından derlenen verilere göre şirket, üçüncü çeyrek gelirini 480.9 milyon dolarlık tahminleri aşarak 504 milyon dolar olarak bildirdi. Şirket, yıllık gelir tahmininin alt sınırını yükseltti. Şirket, daha önce 1.77 milyar dolar ile 1,89 milyar dolar arasında tahmin ettiği yıllık gelirin, şimdi 1.85 milyar dolar ile 1.89 milyar dolar arasında olmasını bekliyor.
Geçtiğimiz ay tüketici gizliliğine yönelik toplu davada 425 milyon dolarlık jüri kararı kazanan ABD’li Google kullanıcıları, federal bir yargıçtan Alphabet’in 2.36 milyar dolar daha kârdan mahrum kalması bekleniyor.
Tüketiciler gizlilik kararı için taleplerini iletti
Mahkemeye sunulan davada tüketiciler, şirketin hesap izleme özelliğini devre dışı bırakan milyonlarca kullanıcıdan gizlice uygulama etkinliği verilerini topladığını tespit ettikten sonra, bu miktarı Google’ın iddia edilen haksız kazançlarının “tahmini” olarak nitelendirdi.
Tüketiciler, San Francisco’daki ABD Baş Bölge Yargıcı Richard Seeborg’a, “Jüri, Google’ın davranışının son derece saldırgan, zararlı ve rızaya aykırı olduğuna karar verdi” dedi. Seeborg, davada kârın geri ödenmesinin izin verilip verilmediğine ve gerekli olup olmadığına karar verecek.
Davacılar, 425 milyon dolarlık tazminat kararının “Google’ın davranışlarının yol açtığı devam eden ve telafisi mümkün olmayan zararı telafi etmek için açıkça yetersiz” olduğunu söyledi.
Google, haksız uygulamayı reddetti ve itiraz edeceğini açıkladı. Topladığı verilerin anonimleştirildiğini ve gizlilik araçlarının kullanıcılara verileri üzerinde kontrol sağladığını savundu. 2020’deki davada, Google’ın sekiz yıllık bir süre boyunca kullanıcıların mobil cihazlarına erişerek verilerini topladığı, kaydettiği ve kullandığı, Web ve Uygulama Etkinliği adlı bir hesap ayarı altındaki gizlilik güvencelerini ihlal ettiği iddia ediliyordu.
Jüri, davacıların davada 31 milyar dolardan fazla tazminat talep ettiği üç gizlilik iddiasından ikisinde Google’ı sorumlu buldu. Davacılar, karara rağmen Google’ın gizlilik açıklamalarında veya veri toplama uygulamalarında herhangi bir değişiklik yapmadığını söyledi. Seeborg, iddiaların uygulama kullanımı ve kullanıcı beklentileri gibi kişiselleştirilmiş faktörlere bağlı olduğunu savunarak 98 milyon kullanıcı ve 174 milyon cihazdan oluşan grubun sertifikasını iptal etme talebinde bulundu. Ayrıca, ortak sorunların eksikliğini gerekçe göstererek hâkimin kararı bozması çağrısında bulundu.
Tesla, aydınlatma arızası nedeniyle 63.000’den fazla Cybertruck’ı geri çağırdı ve yazılım düzeltmesi yayınladı. Tesla yaptığı açıklamada, ön park lambalarını çok parlak hale getiren ve karşıdan gelen sürücülerin görüşünü olumsuz etkileyebilecek bir yazılım nedeniyle 63.619 Cybertruck’ı geri çağırdığını söyledi. 13 Kasım 2023 ile 11 Ekim 2025 tarihleri arasında üretilen Cybertruck’lar için sorunu ücretsiz olarak çözen bir yazılım güncellemesinin yayınlandığı belirtildi.
Tesla aydınlatma arızası için düzeltme yayınladı
Elon Musk liderliğindeki otomobil üreticisi, fotometrik testlerin aşırı parlaklığı doğrulamasının ardından bu ayın başlarında yaptığı şirket içi incelemede sorunu tespit ettiğini söyledi. Elektrikli araç üreticisi ayrıca, itme kaybına ve kaza riskinin artmasına neden olabilecek bir pil paketi bileşeni arızası nedeniyle 12.963 adet Model 3 ve Model Y aracını geri çağırdı.
ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi, bu ayın başlarında, 50’den fazla trafik güvenliği ihlali ve bir dizi kaza bildiriminin ardından, Tam Otonom Sürüş sistemiyle donatılmış 2,88 milyon Tesla aracına yönelik bir soruşturma başlattığını duyurdu.
Şirket, Wall Street tahminlerini aşan rekor üçüncü çeyrek geliri bildirdi. Bu gelir artışı, ABD’li alıcıların geçen ay sona ermeden önce önemli bir vergi kredisini almak için acele etmesiyle en yüksek üç aylık elektrikli araç satışlarının gerçekleşmesiyle sağlandı. Ancak Tesla’nın kârı, kısmen gümrük vergileri ve araştırma maliyetlerinin yanı sıra Trump yönetimi tarafından yakın zamanda çıkarılan yasalarla azalması beklenen düzenleyici kredilerden elde edilen gelirdeki düşüş nedeniyle analistlerin beklentilerinin altında kaldı.
Şirket hisseleri piyasa öncesi işlemlerde %3,3 düştü. Hisse senedi bu yıl şimdiye kadar yaklaşık %9 değer kazandı.
Grubhub yaptığı açıklamada, New Jersey eyaletinin Jersey City kentinde robotlarla yemek teslimatı pilot uygulaması yapmak için otonom sürüş teknolojisi girişimi Avride ile ortaklığını genişlettiğini duyurdu. Şehirdeki kullanıcılar, Wonder Group tarafından işletilen Grubhub uygulaması üzerinden sipariş verebiliyorlar ve eğer yakınlardaysa Avride robot teslimatını seçebiliyorlar.
Avride robot yemek dağıtımı
Müşteriler, 20’den fazla farklı restoran konseptine ev sahipliği yapan ve kullanıcıların birden fazla restorandan aldıkları yemekleri tek bir siparişte birleştirmelerine olanak tanıyan Wonder’ın Jersey City şubesinden sipariş verebilirler. Yemek dağıtım uygulamaları, işçilik maliyetlerini azaltmak, hizmetleri hızlandırmak ve sürecin güvenilirliğini artırmak amacıyla robot teslimatları için pilot programlar uyguluyor. Bu yılın başlarında ABD’de teslimat robotlarını hizmete sokmak için bir girişim başlatan Avride, geçen yıl yemek teslimatları ve robotaksiler için Uber ile anlaşma yapmıştı.
Bu ortaklık kapsamında, Avride’ın yapay zeka tabanlı otonom robotları, kalabalık şehirlerde ve çeşitli hava koşullarında yol alma konusunda test edilecek. Grubhub, pilot uygulamanın ardından robot teslimatlarını daha fazla ABD pazarına genişletmeyi planlıyor.
Avride ve Grubhub, Ocak ayında ilk kez ABD genelindeki üniversite kampüslerinde yemek dağıtım robotlarını devreye almak için ortaklık kurmuş ve Ohio State Üniversitesi’nde 120 robotluk bir filo kurmuştu. Avride, Uber Technologies tarafından desteklenen 375 milyon dolara kadar finansman sağladığını duyurdu.
Pil geri dönüşüm şirketi Redwood Materials yaptığı açıklamada, girişim sermayesi şirketi Eclipse Ventures liderliğinde, Nvidia’nın yeni yatırım kolu NVentures da dahil olmak üzere yeni yatırımcıların katılımıyla 350 milyon dolarlık bir finansman turunu tamamladığını duyurdu.
Pil geri dönüşüm firması ile yeni süreç
Redwood için yapılan bu fon toplama, dünya çapında birçok ülke için kritik malzemelerin yurt içi tedarikini artırmanın öncelik haline geldiği ve yapay zeka teknolojilerinin artan kullanımının büyük bir enerji talebine yol açtığı bir dönemde gerçekleşti. Nevada merkezli Redwood, her iki alanda da faaliyet gösteriyor; pilleri geri dönüştürerek lityum, kobalt, nikel ve bakır gibi kritik elementleri geri kazanıyor ve şebeke hizmetleri ile veri merkezlerine güç sağlayan enerji depolama sistemleri kullanıyor.
Şirket yaptığı açıklamada, “Bu, hem Redwood hem de Amerika Birleşik Devletleri için kritik bir dönem, çünkü uluslararası arzdaki azalma, aynı malzemeler ve enerji ürünlerine yönelik yoğun yurt içi talep artışıyla örtüşüyor.” dedi. 2017 yılında kurulan Redwood, Elon Musk’ın Tesla şirketinin kurucu ortağı ve yöneticisi olan CEO J.B. Straubel liderliğinde faaliyet göstermektedir. Straubel, 2019 yılına kadar Tesla’da teknolojiden sorumluydu ve ardından Redwood’u büyütmek için elektrikli araç üreticisinden ayrıldı.
Şirket, Volkswagen, Panasonic, Toyota ve Lyft dahil olmak üzere otomotiv, batarya üretimi ve teknoloji sektörlerindeki şirketlerle ortaklıklar kurdu. Ağustos 2023’te 1 milyar dolarlık fon toplayarak değeri 5 milyar dolara ulaşan Redwood, yeni sermayeyi enerji depolama operasyonlarını, malzeme üretim kapasitesini ve çalışan tabanını genişletmek için kullanacağını açıkladı.
BE Semiconductor Industries (Besi) yaptığı açıklamada, yapay zeka ile ilgili veri merkezi uygulamalarına olan talebin rezervasyonları artırmasıyla dördüncü çeyrek satışlarının bir önceki çeyreğe kıyasla artmasını beklediğini söyledi.
BE Semiconductor dördüncü çeyrek için iddialı
Hollandalı yonga üretim ekipmanı tedarikçisi, Nvidia, Broadcom ve TSMC gibi önde gelen yonga üreticilerinin benimsemeyi planladığı kritik bir araç olan dünyanın en hassas hibrit bağlama aracını üretiyor. Besi, Ekim ayında tamamladığı 100 milyon avroluk önceki hisse geri alım programının ardından 60 milyon avroluk (70 milyon dolar) yeni bir hisse geri alım programı başlatacağını duyurdu.
Üçüncü çeyrekte yıllık bazda %15,3 düşüşle 132,7 milyon avroya gerileyen gelirin, dördüncü çeyrekte %15 ila %25 oranında artmasını bekliyor. Besi CEO’su Richard Blickman yaptığı açıklamada, gelirin özellikle mobil ve otomotiv uygulamaları olmak üzere ana akım montaj pazarlarındaki devam eden zayıflıktan ve hibrit tahvil gelirlerindeki düşüşten etkilendiğini belirtti. Yine de veri merkezi ve fotonik uygulamaları için Asyalı alt yüklenicilerin siparişlerindeki artışın da etkisiyle, üçüncü çeyrek siparişlerinin %15,1 artarak 174.7 milyon Euro’ya ulaştığını belirtti.
Blickman, daha iyi görünümün, sektörün önde gelen yapay zeka oyuncularından gelen daha yüksek talebi yansıttığını söyledi. Yonga üreticileri ve malzeme tedarikçileri, müşterilerin envanter seviyelerindeki beklenenden yavaş toparlanma nedeniyle baskı altında kaldı. Zira yapay zeka yongası talebi, otomotiv, PC ve bellek yongalarındaki sektördeki zayıflığı ancak kısmen telafi edebildi. Bu ayın başlarında, gelişmiş çiplerin dünyanın en büyük üreticisi olan TSMC, piyasa tahminlerini aşan rekor bir kar açıkladıktan sonra, yapay zeka harcamalarına ilişkin yükseliş görünümüyle tam yıllık gelir tahminini artırdı.
Google, Ortabatı veri merkezleri için karbon yakalama özelliğine sahip ABD gaz santralini destekliyor. Google yaptığı açıklamada, ülkenin Ortabatı bölgesindeki veri merkezlerine yakıt sağlamak amacıyla karbon yakalama ve depolama kullanan bir ABD elektrik santralinden elektrik satın almak için ilk kurumsal anlaşmayı imzaladığını duyurdu.
Google karbon yakalama sistemlerini önceliklendiriyor
Büyük teknoloji şirketlerinin, büyük miktarda elektrik gerektirecek olan üretken yapay zeka gibi teknolojileri genişletme planları, ABD elektrik şebekesinin arz sıkıntısı çekmesi gerçeğiyle karşı karşıya kaldı.
Bu durum, Google gibi şirketlerin ülke genelinde yeni ve genişletilmiş enerji santrallerinin geliştirilmesine fon sağlamak için son aylarda yaptığı duyuruların artmasına yol açtı. Google’ın son dönemdeki anlaşmaları arasında gelişmiş nükleer reaktörlerden, jeotermal ve hidroelektrik santrallerinden elektrik satın almak yer alıyor. Ayrıca, dünyanın en büyük veri merkezi yoğunluğunu kapsayan ve yeni enerji kaynaklarının bağlantısını hızlandırmak için ABD’nin en büyük enerji şebekesi olan PJM Interconnection ile de çalışıyor.
Google’ın en son enerji alım anlaşması, özel bir şirket olan Low Carbon Infrastructure tarafından geliştirilecek olan Illinois, Decatur’da 400 megavatlık bir enerji santralini kapsıyor. Santralin, 2030’ların başında CO2 emisyonlarının yaklaşık %90’ını hapsedip yeraltına enjekte eden karbon yakalama teknolojisini kullanarak enerji üretmesi bekleniyor.
Google’ın Gelişmiş Enerji Yöneticisi Michael Terrell, karbondioksit yakalayıp depolayarak üretilen doğal gaz yakıtlı enerjinin denklemde yer almadığını söyledi. Terrell: “Gün boyunca temiz teknolojiler için tüm bu yeni teknolojileri geliştirmeye gerçekten odaklandık ve bu, bulmacanın önemli bir parçası. Dünyanın ihtiyaç duyduğu çok önemli bir teknoloji” dedi.
Broadwing projesi, 2017’den beri etanol üretiminden yeraltına karbondioksit enjekte eden tarım işletmesi şirketi Archer Daniels Midland tarafından işletilen mevcut bir endüstriyel tesiste inşa edilecek. ADM ayrıca, başlangıçta şebekeye elektrik sağlayacak olan işletmeden elektrik satın alma olanağına da sahip olacak.
E-ticaret şirketi MercadoLibre, yeni bir uzun vadeli ticari ortaklık kapsamında Kasım ayında Brezilyalı perakendeci Casas Bahia’nın yeni ürünlerini platformunda satmaya başlayacak. Şirketler yaptığı açıklamada, bu hamlenin MercadoLibre’nin ana pazarı olan elektronik ve ev aletleri gibi segmentlerde Brezilya’daki payını artırmasının yanı sıra perakendecinin satışlarını da artırmasının beklendiğini söyledi.
E-ticaret şirketi MercadoLibre satış payını artıracak
Her iki şirketin yöneticileri yaptığı açıklamada, bu hamlenin MercadoLibre’nin Casas Bahia’nın temel faaliyet alanı olan elektronik ve ev aletleri gibi segmentlerde ana pazarı Brezilya’daki payını artırmasının beklendiğini belirtti.
Şirketler finansal koşullarını veya satış projeksiyonlarını açıklamadı. Uruguay merkezli MercadoLibre, üçüncü tarafların ürünlerini satması için bir e-ticaret platformu işletiyor ve doğrudan tüketicilere satış yaptığı ikincil bir işletmeye sahipken, Casas Bahia tam tersi bir konumda.
MercadoLibre’nin Brezilya e-ticaret başkanı Fernando Yunes: “Bu hamlede büyük bir sinerji görüyorum. Casas Bahia, ev aletleri, elektronik ve mobilya alanında muazzam bir liderliğe ve ölçeğe sahip” dedi. Yöneticiler, televizyon ve buzdolabı gibi büyük ürünlerin taşınmasında MercadoLibre’den daha fazla uzmanlığa sahip olan Casas Bahia’nın çoğu nakliye lojistiğini yöneteceğini söyledi.
MercadoLibre’nin e-ticaret platformu, şirketin piyasa değeri açısından Latin Amerika’nın en değerli firması haline gelmesine yardımcı oldu, ancak şirket aynı formülü elektronik ve ev aletlerinde tekrarlamakta zorlandı. Yunes, MercadoLibre’nin Brezilya’daki fırın ve buzdolabı gibi büyük ev aletleri pazarındaki payının, ortalamasının yaklaşık dörtte biri olduğunu söyledi.
Brezilya’da 1.000’den fazla mağazası bulunan 70 yılı aşkın süredir faaliyet gösteren perakendeci Casas Bahia için bu ortaklık, 2023’te başlatılan borç ve operasyonel yeniden yapılandırma sürecini tamamlamayı hedefleyen şirketin satışlarında bir artış anlamına gelebilir. Casas Bahia İcra Kurulu Başkanı Renato Franklin, üçüncü taraf ürünler satan e-ticaret platformlarına atıfta bulunarak, “Bu ortaklık, önemli ölçüde büyüyen ve önümüzdeki yıllarda da büyümesi beklenen bir kanala girişimizi simgeliyor” dedi.
Grab, Güneydoğu Asya’ya açılan robot taksi girişimi May Mobility’ye yatırım yapıyor. May Mobility, yaptığı açıklamada, gelecek yıl Güneydoğu Asya’da büyüme hamlesinin bir parçası olarak Singapur merkezli araç çağırma şirketi Grab’den önemli bir öz sermaye yatırımı aldığını duyurdu.
Grab robot taksi girişimi için ortak bir yatırıma imza atıyor
Girişimin otonom sürüş teknolojisi, Grab’in filo yönetimi, araç eşleştirme ve rota sistemlerine entegre edilecek. Bu anlaşma, robotaksilerin küresel çapta ticari olarak yaygınlaştırılmasına doğru atılan bir adım niteliğinde ve otonom taksilerin mevcut araç çağırma platformlarında nasıl yönetileceğine dair bir taslak oluşturuyor.
Bu, May Mobility’nin Lyft ile yakın zamanda gerçekleştirdiği ve Atlanta’da otonom araçların lansmanını gerçekleştirdiği iş birliğinin ve Uber ile Amerika Birleşik Devletleri’nde yeni bir lansmanının ardından araç çağırma sektöründeki üçüncü ortaklığı.
Bu yılın başlarında ABD’de insan sürücü olmadan ticari seferlere başlayan May Mobility, Güneydoğu Asya yollarını incelemek ve güvenli bir dağıtım sağlamak için Grab’in haritalama teknolojisi GrabMaps’ten yararlanacak.
GrabMaps, Güneydoğu Asya şehirlerinden gelen verileri yapay zeka kullanarak işliyor ve gerçek zamanlı olarak güncellenen doğru hiperlokal haritalar sunuyor. Kasım 2023’te May Mobility, otonom sürüşü ilerletme çabalarının bir parçası olarak Japonya merkezli NTT’den 10 milyar yen (65.8 milyon dolar) yatırım aldı. NTT ayrıca bu yıl Toyota Motor ile otonom otobüs ve taksileri test etme planlarını duyurdu.
Eylül ayında Grab, Singapurlu bir bölge tarafından bölgedeki otonom servis güzergahlarını işletmek üzere seçildi. Şirket, bu hizmet için Çinli robotaksi firması WeRide ile ortaklık kurdu ve önümüzdeki yılın başlarında hizmete girmesi bekleniyor. May Mobility şu anda daha küçük yolculuklar için modifiye edilmiş Toyota Sienna’ları, daha yüksek yoğunluklu güzergahlar için ise yüksek kapasiteli İtalyan Tecnobus otonom elektrikli minibüslerini kullanıyor.
ABD’li ulusal laboratuvarlar tarafından değerlendirilen bilgi işlem çiplerine sahip İsrailli girişim şirketi NextSilicon, Intel ve AMD ile rekabet edecek ve Nvidia sistemleriyle rekabet etmesine yardımcı olacak bir merkezi işlemci geliştirdiğini açıkladı.
NextSilicon yeni çipi için iddialı
NextSilicon, 300 milyon dolarlık fon topladı ve amiral gemisi “Maverick-2” çipi, nükleer silah modelleme gibi hassas bilimsel hesaplama görevlerini hızlandırmak için tasarlandı. Bu alan bir zamanlar Nvidia’nın hakimiyetindeydi, ancak Nvidia yapay zeka gibi daha düşük hassasiyetli hesaplama görevlerine odaklandıkça, NextSilicon gibi girişimler yapay zeka devinin bu değişiminden faydalanmaya çalıştı.
NextSilicon, ana çipine yeni bir merkezi işlem birimi şeklinde bir tamamlayıcı geliştirdiğini ilk kez duyurdu. Bu pazar, Intel ve AMD’nin hakimiyetinde. Bu birim, Arm Ltd ile rekabet eden ve Nvidia ve Broadcom gibi çip devleri tarafından giderek daha fazla kullanılan açık bir bilgi işlem standardı olan RISC-V teknolojisini kullanıyor.
Nvidia, çipini sıklıkla kendi veya üçüncü taraf bir merkezi işlem birimiyle eşleştiriyor, hatta iki çip sınıfı arasında daha sıkı bir bağ oluşturmak için Intel gibi şirketlerle ortaklık bile kuruyor. NextSilicon, merkezi işlem biriminin şu anda bir test çipi olarak kaldığını belirtti. Ancak Maverick-2 çipleri üretim aşamasında ve NextSilicon, Nvidia çipleriyle aynı işlerin bir kısmını daha hızlı, daha az güç tüketerek ve kullanılan yazılım kodunu yeniden yazmadan gerçekleştirebileceğini iddia ediyor. Sandia Ulusal Laboratuvarları, NextSilicon çipleriyle üretilen prototip sistemleri üç yıldır değerlendiriyor.
Sandia Ulusal Laboratuvarları’nda kıdemli bilim insanı ve Vanguard programı lideri olan James H. Laros III, yaptığı açıklamada NextSilicon’un “performans sonuçlarının etkileyici olduğunu, kapsamlı kod değişikliklerinin getirdiği ek yük olmadan hesaplama yeteneklerimizi geliştirme konusunda gerçek bir vaat gösterdiğini” söyledi.
Sosyal medya platformu Reddit, New York federal mahkemesinde yapay zeka girişimi Perplexity’yi ve üç başka şirketi, Perplexity’nin yapay zeka tabanlı arama motorunu eğitmek için verilerini yasadışı bir şekilde toplamakla suçlayarak dava etti.
Reddit, şikayet dilekçesinde, veri toplama şirketlerinin, Perplexity’nin “cevap motoru” sistemini çalıştırmak için “çok ihtiyaç duyduğu” verileri çalmak amacıyla veri koruma önlemlerini ihlal ettiğini belirtti.
Reddit yapay zeka eğitimi için Perplexity ile karşı karşıya
Bu dava, içerik sahiplerinin, telif hakkıyla korunan materyallerini yapay zeka sistemlerini eğitmek için kötüye kullandıkları iddiasıyla teknoloji şirketlerine karşı açtığı çok sayıda davadan biri. Reddit, Haziran ayında yapay zeka girişimi Anthropic’e karşı da benzer bir dava açmış ve dava halen devam ediyor.
Perplexity yaptığı açıklamada, “Doğru yapay zeka ile olgusal yanıtlar verirken yaklaşımımız ilkeli ve sorumlu olmaya devam ediyor ve açıklığa ve kamu yararına yönelik tehditlere müsamaha göstermeyeceğiz” dedi.
Reddit’in baş hukuk sorumlusu Ben Lee yaptığı açıklamada, “Yapay zeka şirketleri kaliteli insan içeriği için bir silahlanma yarışına girmiş durumda ve bu baskı endüstriyel ölçekte bir ‘veri aklama’ ekonomisini körükledi” dedi.
Binlerce ilgi alanına dayalı “subreddit” web topluluğuna ev sahipliği yapan Reddit, davada, kullanıcı sorularına yapay zeka tarafından üretilen yanıtlar için en sık alıntı yapılan kaynak olduğunu belirtti. İçeriğini yapay zeka eğitimleri için Google , OpenAI ve diğerlerine lisansladı. Reddit, Litvanya merkezli Oxylabs, Rusya merkezli AWMProxy ve Teksas merkezli SerpApi’nin milyarlarca arama sonucundan izinsiz olarak Reddit verilerini topladığını ve Reddit içeriğini kullanma lisansı olmayan Perplexity’nin, Reddit materyalini elde etmek için veri toplama şirketlerinden en az biriyle çalıştığını söyledi.
SerpApi sözcüsü: “Reddit’in iddialarına kesinlikle katılmıyoruz ve kendimizi mahkemede şiddetle savunmayı planlıyoruz” dedi. Oxylabs ise yaptığı açıklamada, “Reddit bizimle doğrudan görüşme girişiminde bulunmadığı için bu haber karşısında şok ve hayal kırıklığına uğradıklarını” ve iddialara karşı kendilerini savunacaklarını belirtti.
ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, federal fon karşılığında birkaç kuantum hesaplama şirketinin hisse senedini almak için görüşmelerde bulunuyor. Raporda, aralarında IonQ (IONQ.N), Rigetti Computing (RGTI.O) ve D-Wave Quantum’un (QBTS.N) da bulunduğu şirketlerin, anlaşmaların bir parçası olarak hükümetin hissedar olmasını görüştüğü belirtilirken, görüşmelerin Washington’dan her birine 10 milyon dolar tutarında asgari fon sağlamayı da içerdiği ifade edildi.
Trump yönetimi kuantum hesaplama şirketleriyle görüşüyor
Journal, Quantum Computing (QUBT.O) ve Atom Computing gibi diğer şirketlerin de benzer anlaşmalar düşündüğünü ekledi. Bir ABD Ticaret Bakanlığı yetkilisi gönderdiği e-postada, bakanlığın şu anda herhangi bir şirketle görüşmediğini söyledi.
Bu yılın başlarında Trump, ABD’nin devlet hibelerini hisse senedine dönüştüren Intel’de %10 hisse alacağını söylemişti. Bu, Beyaz Saray’ın kurumsal Amerika’ya yaptığı son sıra dışı müdahaleydi. Diğer anlaşmalar arasında Pentagon’un küçük bir madencilik şirketi olan MP Materials’ın (MP.N) en büyük hissedarı olması ve ABD hükümetinin, Japonya merkezli Nippon Steel’in (5401.T) U.S. Steel’i satın almasına izin veren bir anlaşma kapsamında belirli veto haklarına sahip bir “altın hisse” kazanması yer alıyor.
WSJ’nin konuya yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre, eski kuantum hesaplama yöneticisi ve Enerji Bakanlığı yetkilisi olan ABD Ticaret Bakan Yardımcısı Paul Dabbar, sektördeki şirketlerle finansman görüşmelerine liderlik ediyor. Şubat ayında Microsoft (MSFT.O), kuantum hesaplamanın “on yıllar değil, yıllar” uzakta olduğunu gösterdiğini söylediği yeni bir çipi tanıttı ve Google (GOOGL.O) ve IBM (IBM.N) ile birlikte, bilgi işlem teknolojisinde köklü bir değişimin yakın zamanda düşünüldüğünden çok daha yakın olduğunu öngördü.
Alman yazılım üreticisi SAP, üçüncü çeyrek gelirinin analist tahminlerinin altında kaldığını ve tüm yıl bulut gelirinin de beklenti aralığının alt ucunda olduğunu bildirdi. Bu durum, ABD’de listelenen hisselerinin uzun vadeli işlemlerde %3 düşmesine neden oldu.
SAP üçüncü çeyrek sonuçlarında beklentinin altında kaldı
Almanya’nın Walldorf kentindeki SAP’nin LSEG IBES verilerine göre, 30 Eylül’de sona eren üçüncü çeyrek geliri %7 artarak 9.08 milyar Euro’ya (10,59 milyar dolar) yükseldi. Bu rakam, analistlerin 9.17 milyar Euro’luk beklentisinin altında kaldı. SAP’nin karlı bulut işinden elde ettiği gelir, 2023’ün dördüncü çeyreğinden bu yana en yavaş büyüme hızı olan %22 arttı.
Mali İşler Direktörü Dominik Asam: “Belirsiz makroekonomik tabloya rağmen ileriye doğru ivmemizi koruduk” dedi. Şirket, son birkaç yıldır bulut operasyonlarına odaklanarak, yazılım lisanslarından elde edilen ilk nakit akışları yerine zaman içinde öngörülebilir gelir üreten abonelik tabanlı bir hizmet modeli benimsiyor.
IFRS dışı bazda faaliyet karı, 2.55 milyar Euro’luk tahminlerin biraz üzerinde, %14 artarak 2.57 milyar Euro’ya yükselirken, yatırımcılara ödenecek temettüyü belirlemek için kullanılan serbest nakit akışı %5 artarak 1.27 milyar Euro’luk ulaştı.
Şirket ayrıca 2025 yılında bulut gelirinin 21.6 milyar Euro ile 21.9 milyar Euro arasında olmasını beklediğini belirtti. Ancak faaliyet karının 10,3 milyar-10,6 milyar Euro’luk beklenti aralığının üst sınırında kaldığı, serbest nakit akışının ise daha önceki 8 milyar Euro’ya kıyasla 8 milyar-8,2 milyar Euro olması bekleniyor.
Yeni Zelanda parlamentosu gençlere yönelik sosyal medya yasağını görüşecek. Yeni Zelanda yetkilileri yaptığı açıklamada, 16 yaşın altındaki çocuklar için sosyal medyayı kısıtlamayı öngören bir yasa tasarısının Yeni Zelanda parlamentosuna sunulacağını söyledi. Bu gelişme, parlamentonun gençlerin internette zarar görmesini önleme çabalarına ivme kazandırdı.
Yeni Zelanda sosyal medya yasağı için yeni bir karar alabilir
Önerilen yasa tasarısı, sosyal medya platformlarının, 2024’te çıkarılan Avustralya’nın dünyada ilk kez gençlere yönelik sosyal medya yasağı yasasına benzer bir yaş doğrulama süreci yürütmesini zorunlu kılacak. İktidardaki Ulusal Parti milletvekili Catherine Wedd’in Mayıs ayında sunduğu, çocukların sosyal medyayı kullanmasını kısıtlamayı amaçlayan yasa tasarısı, parlamentoya sunulmak üzere seçildi.
Tasarı, Ulusal Parti üyelerinden destek gördü ancak koalisyon ortakları tasarıyı destekleyip desteklemeyeceklerini henüz doğrulamadı. Üyelerin yasa teklifleri, kabinede yer almayan herhangi bir milletvekili tarafından sunulabilir ve törensel bir kura sonrasında seçilir. Tasarının ne zaman Meclis’e sunulacağı henüz belli değil.
Yeni Zelanda parlamento komitesi, sosyal medyanın gençler üzerindeki zararlarını ve bu zararların giderilmesinde hükümet, iş dünyası ve toplumun üstlenmesi gereken rolleri inceliyor. Komitenin geçen hafta yaptığı açıklamaya göre, 2026 başlarında bir rapor yayınlanması bekleniyor.
Başbakan Christopher Luxon, gençler arasında sosyal medyanın aşırı kullanımının, yanlış bilgilendirme, zorbalık ve beden imajının zararlı tasvirleri de dahil olmak üzere ruh sağlığına verdiği zararlar konusunda endişelerini dile getiriyor. Sivil özgürlükler örgütü PILLAR, yasa tasarısının çocukları çevrimiçi ortamda korumayacağını, aksine ciddi gizlilik riskleri yaratacağını ve Yeni Zelandalıların çevrimiçi özgürlüklerini kısıtlayacağını söyledi.
PILLAR İcra Direktörü Nathan Seiuli yaptığı açıklamada: “Uluslararası çabalara uyum sağlamak sorumlu bir davranış gibi görünebilir, ancak bu tembel bir politika yapımıdır” dedi.
Amazon, günlük ürünleri müşterilerine daha hızlı ulaştırma konusundaki amansız çabası kapsamında, iki günlük teslimat beklentilerini aynı gün ve hatta bir saat içinde teslim etmeye kaydırdı. Şimdi ise robotlar, yapay zeka ve hatta gözlüklerle her teslimattan saniyeleri kısaltmak için çalışıyor.
Amazon hızlı teslimat için kararlı
Seattle merkezli Amazon, geçen yıl şirketin geliştirdiğini özel olarak bildirmesinin ardından, teslimat çalışanları için gelişmiş gözlüklerini ilk kez kamuoyuna tanıttı. Şirket içinde Amelia olarak bilinen bu gözlük, adım adım yol tarifi veren, paket kodlarını tarayan ve teslimat kanıtı için fotoğraf çeken küçük bir ekrana sahip.
Gözlükler, sürücülerin bugün kullandığı hantal, elde taşınabilir Küresel Konumlandırma Sistemi cihazlarının yerini alabilir ve apartman asansöründen çıkarken hangi yöne dönüleceği veya müşterinin evindeki saldırgan bir köpekten nasıl kaçınılacağı gibi faydalı navigasyon ipuçları sağlayabilir.
Şirket, gözlüklerin sürücü yeleğine yerleştirilen eşleştirilmiş bir kumandaya dayandığını ve Amazon’un değiştirilebilir pil paketleri sunarak pil ömrü sorununu çözdüğünü söyledi. Amazon’un her yıl düzenlediği “Geleceği Teslim Etmek” lojistik etkinliğinde yapılan duyurular, firmanın müşterilere teslimat yolculuğunun pahalı son adımlarına katkıda bulunan “son 100 metre” konusundaki özel odağının bir parçası.
Geçtiğimiz yıl, sürücüleri her duraktaki paketlere yeşil ışık tutarak yönlendiren bir teslimat aracı tarayıcısı tanıttı . Bu sayede, normalde etiketleri okumak için harcanan süre saniyelerce kısaldı. Haziran ayında ise muhabirlere, mahalleler, bina şekilleri ve engeller hakkında Google Haritalar’dan çok daha fazla ayrıntı veren yeni dijital haritalar gösterdi.
Amazon Ulaştırma Başkan Yardımcısı Beryl Tomay, yüzlerce teslimat sürücüsünün güzergahları üzerinde gözlükleri test ettiğini söyledi. Tomay etkinlikte: “Telefon ve paket yönetme ihtiyacını azaltıyor. Dikkatlerini korumalarına yardımcı oluyor, bu da güvenliklerini artırıyor” dedi. Daha sonra Amazon’un bazı sürücüler için belirli bir vardiyada 30 dakikalık zaman tasarrufu sağladığını söyledi.
Tomay, sürücülerin ve anlaşmalı şirketlerinin akıllı gözlükleri kullanmasının isteğe bağlı olacağını ve kullananlara ücretsiz olarak dağıtmayı planladıklarını söyledi. Gözlüklerin deneysel olduğunu ve Amazon’un bunlarla ilgili planlarının henüz netleşmediğini de sözlerine ekledi.
Avrupalı havacılık grupları, Elon Musk’ın Starlink’i başta olmak üzere rakiplerinin kontrolden çıkan büyümesine karşı aylarca süren müzakerelerin ardından güçlerini birleştirerek zarar eden uydu üretim faaliyetlerini bir araya getirmek için ilk anlaşmayı açıkladılar.
Avrupa Starlink ile rekabette kararlı
Airbus, Thales ve Leonardo arasında merakla beklenen anlaşma, daha önce bu tür hamlelere direnen Avrupa düzenleyicilerinin onayına tabi olarak, 2027’den itibaren yeni bir girişim başlatmayı hedefliyor. Şirketler tarafından yapılan açıklamada, ismi açıklanmayan yeni oluşumun 2024 rakamlarına göre Avrupa genelinde 25 bin kişiye istihdam sağlayacağı ve yıllık 6.5 milyar Euro (7.58 milyar dolar) gelir elde edeceği belirtildi.
Açıklamada, Airbus’ın yüzde 35, Thales ve Leonardo’nun ise yüzde 32,5’er hisseye sahip olacağı belirtilirken, “dengeli bir yönetim yapısıyla” ortak kontrol altında faaliyet gösterileceği ifade edildi. Şirketler, uzay birleşmesinin beş yıl sonra başlayarak yıllık işletme gelirlerinde “orta üç haneli” milyonlarca avroluk sinerji yaratmasının beklendiğini belirtti.
Üç havacılık grubu arasında, Airbus, Leonardo ve BAE Systems’ın (BAES.L) sahibi olduğu Avrupa füze üreticisi MBDA’nın iş birliği modelini kopyalamak amacıyla geçen yıl “Proje Bromo” kod adlı görüşmeler başladı. Avrupa’nın önde gelen uydu üreticileri uzun zamandır jeostasyoner yörüngede karmaşık uzay araçları inşa etmek için rekabet ediyorlardı ancak düşük Dünya yörüngesine ucuz ve küçük uyduların gelişiyle darbe aldılar.
Üç şirketin CEO’ları ortak bir bildiride, birleşmenin hükümetlerin “Avrupa’nın stratejik uzay alanında özerkliğini” sağlamasına yardımcı olacağını söyledi. Anlaşma, Leonardo ve Thales’in iki ortak girişimi olan Thales Alenia Space ve Telespazio’nun üretim ve hizmet faaliyetlerini, Leonardo ve Thales SESO’nun sahip olduğu diğer uzay faaliyetleriyle birlikte çeşitli Airbus uzay ve dijital işletmelerini birleştirecek. Uzayda toplamda 3 bin kişiyi işten çıkaran şirketler, daha fazla işten çıkarma yapıp yapmayacaklarına dair bir açıklama yapmadı ancak projeyle ilgili olarak sendikalara danışılacağını söyledi.
2025’te doğru oyun sistemini seçmek hiç de kolay bir iş değil. Masaüstü bilgisayarlarla yarışan güçlü dizüstüler ve her zamankinden daha şık ve verimli hale gelen masaüstleriyle, oyuncular seçenek bolluğu içinde. Hareketlilik, saf performans ya da uzun vadeli yükseltilebilirlik senin önceliğin ne olursa olsun, oyun dizüstü bilgisayarları ile masaüstü bilgisayarlar arasındaki rekabet hiç bu kadar karmaşık olmamıştı.
Güç ve Performans: Masaüstü Hakimiyeti
Saf güç söz konusu olduğunda, masaüstü bilgisayarlar hala tahtın sahibi. 2025’te üst düzey oyun masaüstleri, en yeni GPU’ları, çok çekirdekli CPU’ları ve dizüstülerin kolay kolay erişemeyeceği gelişmiş soğutma sistemlerini barındırabiliyor. Bu da daha yüksek kare hızları, üstün grafik kalitesi ve 4K hatta 8K gibi çözünürlüklerde oyun oynama imkânı anlamına geliyor.
Masaüstü bilgisayarlar özelleştirilebilirlik açısından da açık ara önde. Bileşenleri değiştirebilir, depolamayı yükseltebilir veya soğutma sistemini ayarlayarak performans ve sessizlik arasında mükemmel dengeyi kurabilirsin. Rekabetçi oyuncular ve içerik üreticileri için bu esneklik paha biçilemezdir. Oyun dizüstü bilgisayarları performans açısından büyük ilerlemeler kaydetmiş olsa da, bir masaüstü kasasının yükseltilebilir ham gücünün yerini hiçbir şey tutmaz.
Ve uygun fiyat mı? Eneba gibi platformlar sayesinde oyun anahtarlarını ve oyun içi öğeleri indirimli fiyatlarla alarak bütçeni koruyabilir, böylece üst düzey sistemler düşündüğünden biraz daha ulaşılabilir hale gelir.
Hareketlilik Önemlidir: Neden Dizüstü Bilgisayarlar Gönülleri Kazanıyor
Oyun dizüstü bilgisayarlarının en büyük avantajı hareketliliktir. Trende, bir arkadaşının evinde ya da kısa bir kahve molasında oyun oynamak mı istiyorsun? Dizüstü bilgisayarlar bunu mümkün kılar. 2025’te dizüstüler, RTX seviyesinde grafikler, yüksek yenileme hızına sahip ekranlar ve son derece duyarlı klavyelerle donatılıyor, böylece masaüstü bilgisayarlarla aralarındaki performans farkı etkileyici ölçüde küçülüyor.
Modern oyun dizüstü bilgisayarları artık daha uzun pil ömrü ve gelişmiş ısı tasarımlarıyla geliyor; bu da performans düşüşü olmadan daha uzun süre oyun oynayabileceğin anlamına geliyor. Ayrıca ultra ince tasarımlar ve RGB aydınlatmalar, oyun dizüstülerini hem performans hem de tarz isteyen oyuncular için adeta bir vitrin parçasına dönüştürdü.
Öğrenciler, sık seyahat edenler ya da esnekliği ön planda tutan herkes için oyun dizüstü bilgisayarları gerçekten rakipsizdir. Üstelik Eneba üzerinden indirimli oyunlar, yazılımlar veya çevre birimleri satın alarak taşınabilir ama eksiksiz bir oyun kurulumunu bütçeni aşmadan sürdürebilirsin.
Uzun Ömür ve Yükseltmeler: Çift Uçlu Bir Kılıç
Dizüstü bilgisayarlar ile masaüstü bilgisayarlar arasındaki en büyük farklardan biri yükseltilebilirliktir. Masaüstü bilgisayarlar zamanla gelişebilir; bir GPU’yu değiştir, biraz daha RAM ekle ve bir anda beş yıllık bilgisayarın hala üst seviye hale gelir. Buna karşılık dizüstü bilgisayarlar, genellikle CPU ve GPU gibi temel bileşenleri sabit tutar, bu da ne kadar süre “güncel” kalabileceklerini sınırlar.
Yine de dizüstüler bu durumu yazılım optimizasyonları ve bulut oyun seçenekleriyle telafi eder. Bulut üzerinden oyun akışı gibi hizmetler, ağır işlemleri güçlü uzak sunuculara aktararak bir dizüstü bilgisayarın ömrünü uzatabilir; böylece eski cihazlar bile yeni oyunlar için kullanılabilir hale gelir. Ham donanım ömrü açısından masaüstü bilgisayarlar hala rakipsizdir, ancak dizüstüler daha esnek, hizmet odaklı bir çözüm sunar.
Zaman İçindeki Maliyet
Dikkate alınması gereken bir diğer önemli faktör uzun vadeli maliyettir. Masaüstü bilgisayarlar başlangıçta daha yüksek bir yatırım gerektirebilir, ancak bileşenleri tek tek yükseltme imkânı, kullanım ömrünü uzatarak tamamen yeni bir sistem satın alma ihtiyacını azaltır. Öte yandan dizüstü bilgisayarlar başlangıçta daha uygun fiyatlı görünebilir, ancak teknoloji ilerledikçe her birkaç yılda bir tamamen yenilenmeleri gerekebilir. Planlı hareket eden oyuncular genellikle masaüstü bilgisayarları uzun vadede daha kârlı bir yatırım olarak görürken, dizüstüler kullanım kolaylığını uzun ömürlülüğe tercih edenlere hitap eder.
Yaşam Tarzı ve Alan
Konu sadece donanım değil, yaşam tarzıyla da ilgilidir. Her oyuncunun büyük bir masaüstü kasaya, birden fazla monitöre ve tam çevre birimi kurulumuna ayıracak alanı olmayabilir. Yurtlarda, küçük dairelerde yaşayan ya da sürekli hareket halinde olan oyuncular için dizüstü bilgisayar çok daha pratiktir. Buna karşılık, RGB aydınlatmalı, ergonomik koltuklu ve surround ses sistemli özel bir oyun alanı kurma ritüelinden keyif alanlar için masaüstü bilgisayarlar sadece bir makine değil, kişisel bir sığınak haline gelir.
Hangisini Seçmelisin?
Sonuçta seçim tamamen önceliklerine bağlıdır. En yüksek performansı, tam yükseltme potansiyelini ve sabit bir güç merkezini istiyorsan, masaüstü bilgisayar senin için en doğru tercihtir. Ancak hareketlilik, kompakt tasarım ve esneklik senin için daha önemliyse, bir oyun dizüstü bilgisayarı seni masaya bağlı kalmadan paranın karşılığını fazlasıyla verir.
2025’te çoğu oyuncu için hibrit bir yaklaşım mantıklıdır. Evde oynamak için bir masaüstü, seyahatlerde veya kısa oyun seanslarında kullanmak için hafif bir dizüstü bilgisayar kombinasyonu, iki dünyanın en iyi yönlerini sunar. Üstelik Eneba dijital pazarı sayesinde indirimli oyunlardan oyun içi öğelere ve hatta aboneliklere kadar her şeyi uygun fiyata satın alabilir, bütçeni zorlamadan yaşam tarzına tam uyan bir oyun deneyimi oluşturabilirsin.
Yani kodlama öğrenmek istiyorsun ama satırlar dolusu kodu izlemek sana boya kurumasını seyretmek kadar heyecan verici mi geliyor? O halde karşında Roblox – milyonlarca oyuncunun sadece oyun oynayıp dünyalar kurmadığı, aynı zamanda kendi deneyimlerini kodladığı bir platform. Peki gerçekten Roblox’ta kodlama öğrenilebilir mi, yoksa bu da fazla abartılmış bir özellik mi? Cevap: evet, hem de şaşırtıcı derecede etkili bir şekilde.
Roblox: Kodlamaya Açılan Bir Kapı
Roblox, hafif yapılı ve başlangıç seviyesindeki kullanıcılar için dostça bir programlama dili olan Lua üzerinde çalışır. Python veya Java’dan farklı olarak Lua, sadelik için tasarlanmıştır ve bu da onu ilk kez kodlama yapanlar için mükemmel bir seçim haline getirir. Roblox Studio sayesinde sürükle-bırak yöntemiyle başlaman ve ardından yavaş yavaş kodlamaya geçmen mümkündür. Farkına bile varmadan oyun mekaniğini değiştirir, özel araçlar oluşturur ve hatta yapay zekâ destekli NPC’ler tasarlarsın – hepsi kodlama sayesinde.
Gerçekçi olalım: Öğrendiklerini kalıcı hale getirmenin en iyi yolu, kendi oyununun canlandığını görmektir. İster bir hız artışı ekle, ister oyun içi para sistemi oluştur, ister bir liderlik tablosu yap – yazdığın her kod satırı anında fark yaratır. Üstelik oyun içi deneyimini kişiselleştirmek veya yarattığın projelerden gelir elde etmek istiyorsan, Eneba gibi dijital pazar yerlerinden Robux almak, projelerini geliştiren premium özelliklere erişim sağlar.
Özel Oyun Mekanikleri – Bir birinci şahıs nişancı mı yapmak istiyorsun? Bir iş kurma oyunu mu? Ya da bir battle royale? Kodlama sayesinde kendine özgü oynanış unsurları yaratabilirsin.
Yapay Zekâ ve NPC Davranışı – Düşmanların oyuncuları kovalamalarını, dost NPC’lerin görev vermelerini ya da eşyalar satan otomatik mağazaların çalışmasını programlayabilirsin.
Fizik ve Hareket – Yer çekimine meydan okuyan zıplamalar, akıcı araç kontrolleri ya da gerçekçi ragdoll fiziği gibi detaylı hareket sistemleri kodlayabilirsin.
Kullanıcı Arayüzleri ve Menüler – Özel HUD’lar, envanter sistemleri veya yetenek ağaçları tasarlayabilirsin.
Çok Oyunculu Özellikler – Liderlik tabloları, sohbet komutları ve çevrim içi etkileşim için parti sistemleri oluşturabilirsin.
Roblox Kodlayıcılığından Gerçek Dünyada Programlamaya
İşin en güzel kısmı şu: Lua sadece Roblox’a özel değildir. Kendini rahat hissetmeye başladığında, Python, JavaScript veya C++ gibi diğer programlama dillerine geçiş yapabilirsin. Roblox’taki birçok programlama kavramı — değişkenler, fonksiyonlar, döngüler, koşullu ifadeler — yazılım geliştirmede temel taşlardır. Hatta bazı geliştiriciler, ilk olarak Roblox’ta edindikleri bu beceriler sayesinde oyun tasarımı veya yazılım mühendisliği alanında iş bulmayı başarır.
Başlamak İçin En İyi Yol
Kodlamayı Roblox üzerinden öğrenmek istiyorsan, işte başlamak için en etkili yöntem:
Ücretsiz Eğitimleri Keşfet – Roblox Developer Hub gibi siteler, yeni başlayanlar için hazırlanmış birçok kaynak sunar.
Topluluğa Katıl – Roblox DevForum, yardım etmeye istekli deneyimli kodlayıcılarla doludur.
Roblox Studio’da Deney Yap – Küçük adımlarla başla. Mevcut kodları düzenle, boz, sonra düzelt — ve bunu tekrar et.
Proje Tabanlı Bir Yaklaşım Benimse – Rastgele pratik yapmak yerine, gerçekten oynamak isteyeceğin bir şey inşa et.
Gerçekten Roblox’ta Kodlama Öğrenebilir misin?
Kesinlikle. Kendi oyunlarını yapmayı hiç hayal ettiysen ama programlama gözünü korkuttuysa, Roblox kodlamayı erişilebilir ve eğlenceli hale getirir. Uygulamalı bir öğrenme süreci sunar, ödüllendiricidir ve oyun dünyasının ötesinde gerçek hayatta da kullanılabilecek beceriler kazandırır. İster inşa etmek, ister kodlamak, ister yarattığın projelerden gelir elde etmek iste, Roblox başlamak için harika bir yerdir.
Ayrıca, oyununu bir üst seviyeye taşımak istiyorsan Robux edinmek, projelerini öne çıkaracak gelişmiş araçların ve varlıkların kilidini açabilir. Eneba gibi dijital pazar yerleri Robux için harika fırsatlar sunar; böylece oyun geçişlerine, avatar öğelerine veya premium geliştirme özelliklerine yatırım yaparken bütçeni zorlamazsın.
