ODTÜ 29 yıldır bu görevi üstleniyordu

 İnternet alan adı yönetimininin ODTÜ’den Bilişim Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) geçtiği açıklandı. Domaincite.com sitesinde yayımlanan habere göre, ICANN bu kararı geçtiğimiz hafta sonu düzenlediği yönetim kurulu toplantısında aldı.

Bu devir işleminin sonucunda com.tr – net.tr – org.tr gibi sonu .tr ile biten ve belirli belgelere sahip olunan .tr uzantılı alan adlarının yönetimi artık BTK tarafından yapılacak. Webmaster Emre Karakaya bu kararın ne anlama geldiğini blog’unda şu şekilde yorumluyor:

1. Bu yetki değişikliği .tr uzantısı için bir dönüm noktası olabilir. BTK uzun zamandır yenilenmeyen nic.tr ‘yi yenileyerek daha modern ve daha hızlı bir yapıya dönüştürebilir. Ayrıca BTK .tr uzantıların kaydedilmesindeki yüksek lisans ücretini ve engelleri kaldırarak .tr uzantıları diğer ülkeler gibi genel kayda açabilir.
2. BTK yetki değişikliğinden sonra aynı sistemi devam ettirebilir ama ülkemizde sürekli değişen döviz kurlarına bağlı olarak kayıt ve yenileme ücretlerini artırabilir.
3. BTK hiçbir değişiklik yapmadan sistemi aynı şekilde işletebilir.

ODTÜ, Türkiye’de alan adı yönetimini 1990’dan bu yana üstleniyordu.ICANN, Türkiye’de İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurulu adıyla hizmet veriyor. ICANN; internet protokolü (IP) adresi alanı tahsisi, protokol tanıtıcı ataması, genel (gTLD) ve ülke kodu (ccTLD) üst düzey alan ismi sistemi yönetimi ve kök sunucu sistemi yönetimi işlevlerinden sorumlu kâr amacı gütmeyen bir oluşum. 

[Güncelleme]: Haberimiz üzerine ODTÜ’den bir açıklama aldık. Açıklamayı aynen yayımlıyoruz:

“Üniversitemizin 1990 yılında IANA/ICANN’den alınan uluslararası yetki ile başladığı ve 29 yıldır sürdürdüğü “.TR” ülke kodlu alan adları yönetiminin teknik, idari ve sponsor yetkileri  Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) devredildi. Devir süreci; 5.11.2008 tarihli, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ile verilen göreve dayanarak, yeni adıyla, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın; internet alan adlarının tahsisine ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesi görevini BTK’ye vermesiyle ve 2010 tarihli İnternet Alan Adları Yönetmeliği doğrultusunda başlamıştı.

ODTÜ ve BTK tarafından üzerinde uzlaşılmış ilkeler doğrultusunda, kurulacak “tr” ağ bilgi sistemi TRABİS’in faaliyete geçmesi için gerekli çalışmalar  2016 yılında başlatılmıştı. Titiz bir şekilde yürütülen teknik ve idari ön çalışmalar üç yıl sürmüş, TRABİS’in faaliyete geçmesi ile BTK’ya devrine ilişkin hususlar konusunda usul ve esasların belirlenmesine yönelik protokol ise 28 Aralık 2018 tarihinde imzalanmıştı. ODTÜ ve BTK’nın IANA/ICANN’e devir onayı için yaptığı ortak başvuru ise 3 Mayıs 2019 tarihinde onaylanarak web sitelerinden açıklandı.

Protokole göre; TRABİS’in devreye alınması çalışmaları gelecek yıl tamamlanacak,  takip eden 2 yıl boyunca da ODTÜ işletmen olarak hizmet vermeye devam edecektir. BTK ile uyumlu bir şekilde bu geçiş sürecinden alan adı sisteminin, ilgili paydaşların ve internet ekosisteminin zarar görmeden ve daha da büyüyerek çıkması için gereken çaba ve özen gösterilecektir. Bu süreçte ve sonrasında, interneti Türkiye’ye getiren Üniversitemiz; internetin gelişmesi ve yaygınlaşması için öncü rolünü devam ettirecektir.

“.TR” Alan Adları (Nic.tr) Sistemi Hakkında

ODTÜ, 1990 yılında IANA/ICANN’den aldığı uluslararası yetkiyle ülkemizin internet bağlantısını sağlamış ve o günden bu yana, öz kaynakları ve yetkin personelince oluşturulan “.tr” alan adları (Nic.tr) sistemini başarıyla yönetmiştir. Bu süre içinde bir milyondan fazla alan adı tahsisi yapılmıştır. Bu alan adlarının 405 bin adedi aktif olarak kullanılmakta olup sistem halen 100 bin aktif kullanıcıya hizmet vermektedir. Bu hizmetten yıllık yaklaşık 6 milyon TL gelir elde edilmiştir. Bu süreçte kağıtsız ofis, tam çevrimiçi yönetim sistemi, Türkçe karakterli alan adı tahsisi, çevrimiçi bayi altyapısı gibi uluslararası normlara uygun hizmetleri devreye alınmıştır.

Internet ekosisteminde ulusal ve uluslararası organizasyonlarda da aktif olarak katılım gösteren Üniversitemiz 1990’lı yılların sonundan itibaren “.tr” alan adı yönetiminin kurumsallaşma konusuna  önem vererek bu konuda çalışmalar yapmış, 2000 yılında da T.C. Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde “.tr” alan adı tahsis politikalarını belirlemek ve alan adı sahipleri arasındaki uyuşmazlıkları çözmek amacı ile İnternet Geliştirme Kurulu ve ona bağlı çalışan DNS Çalışma Grubu’nu (DÇG) oluşturmuştur.”