Ahmet San adını bizim kuşak çok iyi bilir. Türkiye’ye yabancı filmlerin ayları bulan zaman farklarıyla geldiği bir dönemden aynı saat dilimine geçtiğimiz bir dönemde gerçekleştirdiği dev  organizasyonlarla akıllara kazınmıştır. Michael Jackson ve Metallica’nın Türkiye’deki ilk konserlerinin organizatörü olan San, kendimizi dünya vatandaşı gibi hissetmemize katkıda bulunmuştur. Popstar Türkiye şarkı yarışmasının ilk sezonunda jüri üyesi olan San, 1990’lı yıllarda Tarkan, Sezen Aksu, Kenan Doğulu gibi isimlerin menajerliğini yapmıştır. Ahmet San’ın mesleki marka değeri için bu kadarını yazmak yeterli herhalde. Bizden daha gençlere Google ve Vikipedi’de araştırma yapmalarını tavsiye ediyorum. Bu ismin 11 yıllık hazırlık sürecinin ardından 19 Mayıs 2023’ü soft opening tarihi olarak vererek bir proje açıklamasını dikkate almak gerekiyor. Hollywood ile Bollywood’un arasında yer alan MIDWOOD stüdyolarının hedef piyasasının çok geniş olduğunu anlamak zor değil. Tanıtımda, “MIDWOOD Stüdyoları, aynı anda dört Hollywood prodüksiyonu ile eş zamanlı çekim yapmaya imkân tanıyan ve ayrıca altı adet Bollywood, Chinawood ile Avrupa ve Türk sinema endüstrisi olmak üzere aynı anda 10 film için komple hizmet üretebilecek. Böylelikle senede toplam 15’i büyük Hollywood prodüksiyonu olmak üzere diğer kategorilerde ise 35 farklı prodüksiyon çekme kapasitesi ile yılda 50 film çekilebilecek bir kapasiteye ulaşacak” deniliyor. ABD’deki pazarlama ayağına kadar düşünülmüş olan proje, dijital platformların değiştirdiği medya ve eğlence sektöründe çok önemli bir yeri doldurabilir. İnternete erişimin artması ve internet kalitesinin artması, bu platformların yaygınlaşmasını sağlarken yerel içeriğin önemini artırıyor. Netflix, CEO’su yıllar önce Hindistan’da internet kullanıcı sayısındaki muazzam artışı ıskaladığı için hatalı olduğunu ve bu coğrafyaya yönelik yapımlara yöneleceklerini Finacial Times gazetesine açıklarken Türkiye’ye gelen Netflix yöneticileri ile görüştüğümüzde Hindistan ile sınırlı kalmayan ve Ortadoğu’ya uzanan üretim planları olduğunu öğreniyorduk. Sonrasında Türkiye’de çekilen Atiye, Muhafız ve Bir Başkadır gibi diziler karşımıza çıktı. Bu, saatlerce süren uzun dizilerin aksine kısa süreli ve çok daha tempolu dizileri ortaya çıkardı. Gelecek dönemde global dijital medya platformları arasındaki rekabet ve Türk dizi sektörünün yarattığı bilinirliğin sinema sektörüne yansıyan yan etkileri ya da oyun ve filmin birleşmesi ve hatta sanal gerçeklik dünyasında oluşturulacak yeni nesil eğlence içeriği San’ın yatırımına farklı anlamlar yükleyebilir. Bunu zaman gösterecek ama önemli bir ismin önemli bir dönüşüm sürecinde iddialı bir projeyle ortaya çıkması heyecan verici.

Kurumsal pazarda dijital ikiz olarak adlandırdığımız konseptin bireyseli de kapsayacak şekilde genişlemiş hali Metaverse’ün modası nasıl olacak? Bunun dikkat çekici bir soru olduğunu daha önceki Second Life deneyiminden biliyoruz. Bilgisayar çağında adalar halinde kurulan ve insanların avatarları ile girdiği bu sanal dünyanın modası, gerçek dünyanın giyim sektöründeki oyuncularını ada satın almaya ya da mağaza açmaya yöneltecek kadar dikkat çekici bir ilgi alanına dönüşmüştü. Veri merkezleri ve 5G’nin sağladığı sanal gerçeklik olanakları ile karşımıza çıkan –ya da şu anda ilkel hali ile karşımızda olan- Metaverse’te moda çok daha önemli olacak. Nike’ın Aralık 2021’de NFT’ye odaklı metaverse ayakkabıcısı RTFKT’yi satın alması, bu tezi daha önceden doğrulayan bir gelişme olmuştu. Spor malzemelerine odaklı Nike’ın bir alana girmesi, oranın moda alanı haline gelmesi anlamını taşıyor. Ancak içinde metaverse geçmeyen bir gelişme, sanal ve gerçek dünyayı birleştiren bir moda akımının da metaverse modasını belirlemede etkili olabileceğini gösteriyor. Haute Couture moda evi Julien Fournié’ye adını veren ünlü modacı Julien Fournié’nin PUBG  MOBILE için yaptığı yeni tasarımları, hem Paris Haute Couture 2022 İlkbahar Yaz Haftası’nda hem de oyun içinde tanıtıldı. Fiziksel ve sanal tasarımı bir araya getiren yenilikçi çalışmanın ürünü olan iki kıyafet ve aksesuarlara, oyun içinde sanal olarak oyuncuların erişimine açıldı. Fournié’nin “Estetiğimi sanal evrene taşımak ve sanal dünya için hayal edilen tasarımları gerçekte hayata geçirmek, bugün insanlığı yeniden büyülemek için ihtiyacımız olan şey bence” şeklindeki sözleri, metaverse’e açılan bir kapı niteliğinde. Haute Couture’ün, Fransa’da yasalarla korunan bir terim olması ve yalnızca 16 markanın bu etiketi yasal olarak taşıyabilmesi, Fournié’nin sözlerini daha önemli hale getiriyor. Fournié, “Özellikle PUBG MOBILE için Haute Couture atölyemizde bu içerikleri tasarlamak, oyuncuların bu inanılmaz oyunda kullanabilmeleri için tasarımları 3D’ye çevirmek ve bu harika ekiple işbirliği yapmak benim için büyük bir keyifti” diyor ancak modanın bu segmentinin hitap ettiği alım gücü yüksek kitle, metaverse’ün gelişiminde çok daha farklı bir etki yaratabilir. Şu anda teknolojisi ile konuşulan metaverse, olgunlaşmasına paralel olarak yarattığı ekonomik etki ile gündeme gelecek. Bu süreçte sanal gerçeklik teknolojisine uzak kesimlerin bu platforma çekilmesi, burada ekonominin büyümesine yönelik dikkat çekici bir etki yaratabilir. Tech Inside’daki haberimizi bunları düşünerek okumanızı tavsiye ederim. (https://www.techinside.com/pubg-mobile-metaverse-ile-moda-arasinda-kopru-kuruyor/) Bu dikkat çekici etkinin bir diğer boyutunu, grup satın alma siteleri furyasında görmüştük. Başlangıçta teknoloji tutkunlarının internet üzerinden kullandığı bir hizmet olan grup satın alma bir süre sonra internet ile ilgisi olmayan, daha ileri yaşlardaki bir kitleyi içine çekti. Önceden rezervasyonla indirimli ürün ve hizmet satın alma şeklindeki uygulama, pandemi öncesinde gençler kadar torunları ile kahvaltı etmek ya da çocuklarıyla bir etkinliğe katılmak isteyen ileri yaşlardaki kesimleri internet kullanıcısı haline getirdi. Haute Couture’ün işin içine girmesi, farklı yaşlarda olsa da modaya meraklı bir kesimi metaverse’e çekerek işin ekonomisini bambaşka yerlere taşıyabilir.